Cảnh báo viêm não tự miễn ở trẻ: Phát hiện sớm để tránh nguy cơ tử vong và di chứng nặng nề

Viêm não tự miễn là tình trạng tổn thương não do hệ miễn dịch tấn công chính các tế bào thần kinh của cơ thể. Đây không phải là bệnh phổ biến ở trẻ em, tuy nhiên trong những năm gần đây, số ca bệnh có xu hướng gia tăng. Nguyên nhân một phần là nhờ vào sự phát triển của các kỹ thuật xét nghiệm hiện đại, đặc biệt là xét nghiệm kháng thể đặc hiệu trong dịch não tủy và huyết thanh, giúp chẩn đoán bệnh chính xác hơn.

Tại Bệnh viện Nhi đồng 2, mỗi năm ghi nhận từ 60 đến 120 ca viêm não tự miễn ở trẻ em. Đây là căn bệnh có diễn tiến nhanh và phức tạp. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, trẻ có thể rơi vào tình trạng hôn mê sâu hoặc tử vong. Theo các báo cáo y khoa quốc tế, tỷ lệ tử vong do viêm não tự miễn dao động từ 6 - 19%.

Nguyên nhân chính xác gây bệnh hiện vẫn chưa được xác định rõ, nhưng các chuyên gia sức khỏe cho biết có thể liên quan đến yếu tố di truyền, cơ địa dị ứng – miễn dịch, tác nhân kích hoạt như nhiễm virus trước đó, rối loạn hệ miễn dịch tự nhiên, hoặc đôi khi không thể tìm thấy nguyên nhân cụ thể.

Bệnh có thể khởi phát từ từ trong vòng vài tuần đến 3 tháng, với những biểu hiện ban đầu như thay đổi hành vi tâm thần, rối loạn nhận thức, ít nói dần cho đến mất ngôn ngữ, co giật, rối loạn giấc ngủ, cử động bất thường. Một số trường hợp có thể kèm theo sốt nhưng cũng có trẻ không sốt, khiến phụ huynh dễ chủ quan.

Nếu được chẩn đoán sớm và điều trị đúng cách, trẻ vẫn có cơ hội phục hồi tốt. Tuy nhiên, nếu phát hiện muộn, bệnh có thể để lại nhiều hệ lụy nghiêm trọng cả về thể chất lẫn tinh thần. Di chứng thường gặp gồm động kinh, yếu liệt chi, suy giảm trí nhớ, rối loạn hành vi, cảm xúc, rối loạn vận động như co cứng cơ, và trong những trường hợp nặng có thể dẫn đến sa sút trí tuệ, hôn mê sâu, suy hô hấp và tử vong.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo phụ huynh cần đặc biệt chú ý khi thấy trẻ có các dấu hiệu bất thường về hành vi, ngôn ngữ, vận động hoặc nhận thức. Việc đưa trẻ đi khám tại các cơ sở y tế có chuyên khoa thần kinh nhi càng sớm càng tốt sẽ giúp giảm thiểu rủi ro, cải thiện tiên lượng bệnh, đồng thời giảm bớt gánh nặng chi phí và tâm lý cho gia đình./.