Đau ngực: Dấu hiệu không nên xem nhẹ và cách xử trí kịp thời

Theo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình, đau ngực là một triệu chứng phổ biến nhưng lại có thể cảnh báo nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Tình trạng này có thể xuất phát từ những nguyên nhân đơn giản như căng thẳng, lo âu, cho đến các vấn đề nghiêm trọng hơn liên quan đến tim mạch như nhồi máu cơ tim, đau thắt ngực, hay các bệnh lý khác như viêm phổi, trào ngược dạ dày – thực quản. Không chỉ gây lo lắng, đau ngực còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống nếu không được nhận diện và xử lý đúng cách.

Khi xuất hiện cơn đau ngực, đặc biệt nếu kèm theo các triệu chứng như khó thở, mệt mỏi, vã mồ hôi hay đau kéo dài không thuyên giảm, người bệnh nên tìm kiếm sự tư vấn y tế ngay. Đau ngực có thể là biểu hiện của nhiều loại bệnh lý khác nhau. 

Đau ngực có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau.

Nếu do nguyên nhân ngoại khoa, cơn đau có thể xuất hiện sau chấn thương vùng ngực. Nếu xuất phát từ tim mạch, có thể là dấu hiệu của nhồi máu cơ tim, đau thắt ngực hoặc viêm màng ngoài tim. Các bệnh lý phổi như viêm phổi, thuyên tắc phổi hay tràn dịch màng phổi cũng có thể gây đau ngực. Ngoài ra, bệnh trào ngược dạ dày - thực quản, loét dạ dày hay rối loạn tâm lý như lo âu, căng thẳng đều có thể là thủ phạm.

Trong số các nguyên nhân phổ biến, đau ngực do bệnh mạch vành thường khiến người bệnh có cảm giác đau tức, nặng ở giữa ngực, có thể lan ra vai, tay trái, cổ hoặc hàm. Cơn đau thường xuất hiện khi gắng sức hoặc thậm chí ngay cả khi nghỉ ngơi, kéo dài từ vài phút đến vài giờ. Đây là biểu hiện không thể chủ quan và cần được kiểm tra y tế càng sớm càng tốt.

Với các bệnh lý mạch chủ, người bệnh có thể gặp cơn đau dữ dội, liên tục, đôi khi đau xuyên từ trước ra sau. Bệnh thường xảy ra trên những người có tiền sử tăng huyết áp hoặc mắc hội chứng Marfan. Cơn đau có thể kèm theo biểu hiện của đột quỵ hoặc thiếu máu chi, đòi hỏi phải được cấp cứu ngay lập tức.

Trong khi đó, đau ngực do bệnh mạch phổi có thể diễn biến từ nhẹ đến nặng, thường đi kèm cảm giác khó thở. Đối tượng có nguy cơ cao bao gồm những người mắc ung thư, ít vận động hoặc từng bị chấn thương vùng đùi. Mọi trường hợp xuất hiện triệu chứng đau ngực kèm khó thở đột ngột đều nên được đưa đến cơ sở y tế ngay.

Cần đặc biệt chú ý nếu cơn đau ngực dữ dội hoặc kéo dài hơn vài phút, kèm theo các biểu hiện như vã mồ hôi lạnh, buồn nôn, chóng mặt hoặc xảy ra khi đang nghỉ ngơi. Nguy cơ càng cao nếu người bệnh có tiền sử mắc các bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường hay béo phì.

Để hạn chế nguy cơ xảy ra các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến tim mạch, người bệnh cần tuân thủ chặt chẽ các hướng dẫn điều trị. Trước hết, hãy dùng thuốc đúng liều, đúng cách theo chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý tăng, giảm liều hoặc ngưng thuốc khi chưa có sự cho phép.

Bên cạnh đó, việc điều trị các bệnh lý nền như tăng huyết áp, tiểu đường hay rối loạn mỡ máu cũng đóng vai trò quan trọng. Những bệnh lý này nếu không kiểm soát tốt sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, trong đó có đau ngực và nhồi máu cơ tim.

Giữ huyết áp ổn định cũng là yếu tố sống còn. Huyết áp cao không được kiểm soát có thể dẫn tới đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim. Hãy kiểm tra huyết áp thường xuyên và sử dụng thuốc hạ áp nếu được chỉ định. Đồng thời, thay đổi lối sống như giảm muối trong khẩu phần ăn, tập thể dục đều đặn và tránh căng thẳng cũng góp phần hạ huyết áp hiệu quả.

Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò nền tảng trong phòng ngừa và điều trị các bệnh lý liên quan đến đau ngực. Việc bổ sung rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt trong khẩu phần ăn hàng ngày sẽ giúp cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất thiết yếu cho tim mạch. Tránh các loại thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, cholesterol xấu như đồ chiên rán, thịt đỏ hoặc thực phẩm chế biến sẵn. Thay vào đó, hãy ưu tiên cá, thịt trắng, đậu và các loại hạt.

Bên cạnh ăn uống khoa học, tập thể dục đều đặn cũng là yếu tố then chốt để bảo vệ tim mạch. Mỗi ngày nên dành ít nhất 30 phút để vận động với các hình thức nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội hoặc đạp xe. Hạn chế ngồi lâu quá một giờ liên tục, đặc biệt là với người làm việc văn phòng.

Kiểm soát cân nặng cũng là một cách quan trọng để giảm thiểu nguy cơ đau ngực. Thừa cân hoặc béo phì làm tăng gánh nặng lên tim và làm trầm trọng thêm các bệnh lý tim mạch. Hãy duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn cân bằng và vận động thường xuyên.

Việc từ bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia cũng giúp cải thiện đáng kể sức khỏe tim mạch. Thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương thành mạch và thúc đẩy xơ vữa động mạch. Rượu, nếu tiêu thụ quá mức, có thể làm tăng huyết áp và gây suy tim. Nếu đang hút thuốc, bạn nên bắt đầu kế hoạch cai thuốc ngay hôm nay.

Không thể không nhắc đến vai trò của việc quản lý căng thẳng trong phòng ngừa các cơn đau ngực. Thiền định, yoga, hít thở sâu hay đơn giản là đi bộ thư giãn có thể giúp bạn giảm áp lực và cải thiện sức khỏe tinh thần. Bên cạnh đó, ngủ đủ giấc cũng là yếu tố quan trọng giúp cơ thể hồi phục và hỗ trợ hoạt động ổn định của hệ tim mạch.

Cuối cùng, đừng quên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu tiềm ẩn của bệnh tim mạch. Việc xét nghiệm máu, đo huyết áp, theo dõi chỉ số mỡ máu hay đường huyết sẽ giúp đánh giá tổng thể tình trạng tim mạch của bạn và có biện pháp can thiệp sớm nếu cần.

Trong mọi trường hợp, hãy lắng nghe cơ thể mình. Những cơn đau nhẹ thoáng qua cũng có thể là lời cảnh báo sớm của một vấn đề nghiêm trọng. Đừng bỏ qua bất kỳ triệu chứng bất thường nào – vì sự sống đôi khi được quyết định chỉ trong vài phút./.