Nhọt vùng mặt, cổ tưởng chừng như một vấn đề da liễu đơn giản nhưng nếu không điều trị đúng cách có thể dẫn đến nhiễm trùng nặng, thậm chí đe dọa tính mạng.
Một trường hợp điển hình là bệnh nhân nữ 67 tuổi, trú tại Hà Nội, có tiền sử đái tháo đường type 2 và di chứng chất độc màu da cam. Ban đầu, bà chỉ có một nhọt nhỏ bằng hạt đậu ở vùng gáy, nhưng do chủ quan, tự điều trị tại nhà, tình trạng viêm nhiễm nhanh chóng lan rộng, gây sưng tấy, đau đớn dữ dội, kèm theo sốt cao kéo dài. Sau khi đã tự mua thuốc uống và đến một cơ sở y tế rạch tháo mủ nhưng không khỏi, bệnh nhân mới được chuyển đến Trung tâm Phẫu thuật Sọ mặt và Tạo hình trong tình trạng viêm tấy lan tỏa vùng gáy, hoại tử diện rộng, cơ thể suy kiệt nặng.
Tại đây, các bác sĩ đã tiến hành phẫu thuật cắt lọc mô hoại tử, dẫn lưu dịch mủ, kết hợp điều trị kháng sinh mạnh, truyền máu, truyền đạm và điều chỉnh rối loạn điện giải. Sau 30 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân mới hồi phục hoàn toàn và được xuất viện.
Theo các chuyên gia y tế, nhọt là tình trạng viêm cấp tính của nang lông, có thể xuất hiện ở mọi vị trí trên cơ thể nhưng thường gặp nhất ở vùng đầu, mặt, cổ, nách, vai và mông. Nếu các nhọt liền kề kết hợp lại, hoại tử lan rộng xuống mô dưới da, hình thành cụm mụn mủ lớn thì được gọi là hậu bối. Đặc biệt, nhọt vùng mặt rất nguy hiểm vì có thể gây nhiễm trùng lan rộng lên não, dẫn đến viêm tắc tĩnh mạch xoang hang – một biến chứng có thể đe dọa tính mạng.
Nguyên nhân chính gây nhọt và hậu bối là do vi khuẩn tụ cầu vàng Staphylococcus aureus xâm nhập vào nang lông, thường gặp ở những người có bệnh lý nền như đái tháo đường, suy giảm miễn dịch hoặc vệ sinh cá nhân kém. Việc tự ý nặn nhọt, chườm nóng, đắp lá theo phương pháp dân gian có thể khiến nhiễm trùng trầm trọng hơn, dẫn đến nhiễm khuẩn huyết nguy hiểm.
Trong trường hợp nhẹ, nhọt có thể tự vỡ sau vài ngày. Khi đó, người bệnh cần sử dụng bông y tế sạch để thấm dịch mủ, sau đó rửa lại bằng dung dịch sát khuẩn như Betadine hoặc cồn Iod. Tuyệt đối không tự ý đắp lá, bôi thuốc không rõ nguồn gốc để tránh nguy cơ bội nhiễm. Nếu nhọt có dấu hiệu sưng to, đau nhức nhiều hoặc kèm theo sốt, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Để phòng tránh nhọt và hậu bối, mọi người nên duy trì vệ sinh cá nhân sạch sẽ, thay quần áo thường xuyên, giữ không gian sống thông thoáng, tránh để môi trường ẩm thấp tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
Bên cạnh đó, việc ăn uống lành mạnh, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, hạn chế thực phẩm nhiều đường và rèn luyện thể dục thể thao đều đặn cũng giúp nâng cao sức đề kháng, ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng da. Đặc biệt, với những người mắc bệnh đái tháo đường, việc kiểm soát đường huyết tốt cũng góp phần giảm nguy cơ xuất hiện nhọt và biến chứng nguy hiểm./.