Liên minh châu Âu (EU) đã công bố kế hoạch tăng mạnh thuế nhập khẩu thép và cắt giảm hạn ngạch nhằm bảo vệ ngành công nghiệp thép đang gặp khó khăn bởi áp lực cạnh tranh.
Theo đề xuất của Ủy ban châu Âu, mức thuế đánh vào thép nhập khẩu sẽ tăng gấp đôi lên 50%, trong khi lượng thép được phép nhập trước khi áp thuế sẽ giảm gần một nửa.
Nếu được các quốc gia thành viên và Nghị viện châu Âu thông qua, biện pháp này sẽ thay thế cơ chế tự vệ hiện nay - vốn áp mức thuế 25% vượt hạn ngạch và sẽ hết hiệu lực vào năm 2026.
Ngành thép được xem là trọng yếu, đặc biệt phục vụ sản xuất thiết bị năng lượng tái tạo và xe điện tại châu Âu. EU hiện đang thảo luận với Mỹ về việc thiết lập hạn ngạch nhập khẩu thép và thành lập "liên minh kim loại" nhằm bảo vệ nền kinh tế trước tình trạng dư thừa công suất toàn cầu.
Theo Hiệp hội thép thế giới, Trung Quốc sản xuất hơn 1 tỷ tấn thép vào năm 2024, chiếm hơn một nửa sản lượng toàn cầu. Trong khi đó, sản lượng của các nước châu Âu thấp hơn nhiều, khi Đức đạt 37 triệu tấn, Tây Ban Nha 12 triệu tấn và Pháp dưới 11 triệu tấn.
Việc dư thừa công suất từ Trung Quốc kéo giá đi xuống trên thị trường thế giới, trong khi chi phí năng lượng tăng mạnh khiến biên lợi nhuận của các nhà sản xuất châu Âu sụt giảm.
Tập đoàn ArcelorMittal - nhà sản xuất thép lớn thứ hai thế giới, mới đây đã tạm dừng dự án khử carbon trị giá 1,8 tỷ euro (2,1 tỷ USD) tại lò cao lớn nhất châu Âu ở Dunkerque và thông báo cắt giảm khoảng 600 việc làm tại 7 cơ sở ở miền Bắc nước Pháp.
EU đã áp dụng một cơ chế phòng vệ cho ngành thép từ năm 2019, được gia hạn vào năm 2024 và dự kiến hết hiệu lực vào giữa năm 2026. Tuy nhiên, cơ chế này bị giới công nghiệp đánh giá là chưa đủ để đối phó với tình trạng cạnh tranh hiện nay.
Ngành thép từ lâu đã mang ý nghĩa biểu tượng đối với tiến trình hội nhập châu Âu. Vào thập niên 1950, chính sự liên kết trong sản xuất than và thép đã đặt nền móng cho sự hình thành Cộng đồng châu Âu, khởi đầu của EU ngày nay.