Theo thống kê từ Bộ Tài chính, đến 30/11, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công nguồn nước ngoài mới đạt 39,06% kế hoạch trong khi chỉ đạo của Chính phủ là đến hết năm 2024 tỷ lệ giải ngân phải đạt 95% kế hoạch vốn.
Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công từ nguồn vay nước ngoài trong năm 2024 mới đạt 39,06% kế hoạch, một con số khá thấp so với mục tiêu Chính phủ đề ra là phải đạt ít nhất 95% vào cuối năm. Con số này đã được nêu tại hội nghị về tình hình giải ngân vốn đầu tư công nguồn nước ngoài do Bộ Tài chính tổ chức vào ngày 3/12/2024, với sự tham gia của các bộ, ngành liên quan.
Thực tế, các bộ, ngành vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn trong việc giải ngân các khoản vốn này khi chỉ còn chưa đầy một tháng nữa để hoàn thành hơn 55% khối lượng công việc còn lại. Theo Quyết định số 1603/QĐ-TTg ngày 11/12/2023, tổng dự toán vốn nước ngoài từ ngân sách trung ương cho các bộ, ngành trong năm 2024 là 9.349,74 tỷ đồng. Tuy nhiên, một số bộ như Bộ Công Thương, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đề xuất giảm vốn, trong khi Bộ Y tế được bổ sung thêm 190,77 tỷ đồng.
Đến nay, các bộ, ngành đã giải ngân được 3.285,7 tỷ đồng trong tổng số 8.411,399 tỷ đồng vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài được giao, đạt tỷ lệ 39,06%. Tỷ lệ này thấp hơn nhiều so với mức giải ngân đạt 53,16% trong nước năm 2023. Trong số 10 bộ, ngành tham gia, chỉ có Bộ Tài nguyên Môi trường và Bộ Giao thông vận tải đạt tỷ lệ giải ngân trên 50%, lần lượt là 87,76% và 58,35%.
Các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng giải ngân chậm được Bộ Tài chính chỉ ra bao gồm vướng mắc trong việc tổ chức đấu thầu, ký kết hợp đồng, và điều chỉnh các dự án, hiệp định vay. Một số dự án lớn như Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức – Long Thành và các dự án khác của ADB và JICA đang gặp khó khăn trong việc hoàn thiện thủ tục hành chính, dẫn đến việc giải ngân bị trì hoãn.
Một trong những nguyên nhân quan trọng khác là công tác lập kế hoạch vốn chưa tốt, không đồng bộ với tiến độ thực hiện các dự án. Thậm chí có tình trạng một số bộ, ngành đã đề xuất trả kế hoạch vốn ngay từ những tháng đầu năm, khiến việc phân bổ chi tiết và giải ngân trở nên khó khăn.
Với chỉ còn ít ngày nữa để hoàn thành mục tiêu, các bộ, ngành cần đẩy nhanh tiến độ và xử lý các vướng mắc tồn đọng để đảm bảo tỷ lệ giải ngân đạt 95% vào cuối năm 2024, góp phần thúc đẩy tiến độ các dự án quan trọng và đảm bảo hiệu quả sử dụng nguồn lực từ các khoản vay nước ngoài.