Nhận diện sớm ung thư khoang miệng: Những dấu hiệu không nên xem nhẹ

Ung thư khoang miệng là nhóm bệnh lý ác tính xuất hiện tại các vị trí thuộc vùng khoang miệng như lưỡi, lợi hàm dưới, niêm mạc má, sàn miệng, lợi hàm trên, khẩu cái và môi. Trong số này, ung thư lưỡi được coi là phổ biến và nguy hiểm nhất.

Nguyên nhân gây bệnh chưa được xác định rõ ràng tuyệt đối, song nhiều yếu tố nguy cơ đã được y văn ghi nhận, trong đó có thói quen hút thuốc lá, sử dụng rượu, nhai trầu. Đáng chú ý, những năm gần đây, virus HPV (Human Papillomavirus) đã được xác định là nguyên nhân độc lập dẫn đến ung thư biểu mô tế bào vảy vùng hầu họng – một dạng ung thư có biểu hiện tương tự với ung thư khoang miệng.

Theo các bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, tại Phòng khám Da liễu – Dị ứng của bệnh viện, mỗi ngày tiếp nhận nhiều trường hợp đến khám vì các vấn đề ở khoang miệng, trong đó không ít trường hợp được chẩn đoán ung thư lưỡi.

Một trường hợp cụ thể gần đây là nam bệnh nhân 57 tuổi, có tiền sử hút thuốc lá hơn 30 năm, đến khám do xuất hiện tổn thương dạng u sùi trong khoang miệng. Khoảng 3 tháng trước, ông bắt đầu thấy nhiều nốt sùi trong miệng và đã đi khám tại bệnh viện tuyến dưới. Dù được điều trị bằng thuốc bôi chống viêm, thuốc kháng nấm và kháng sinh, tình trạng tổn thương không cải thiện mà ngày càng nặng hơn. Bệnh nhân bị loét đầu lưỡi, cảm giác đau rát rõ rệt, đặc biệt khi ăn uống.

Khi đến khám tại Bệnh viện TWQĐ 108, qua thăm khám, bác sĩ ghi nhận tổn thương ở lưỡi có dạng mảng sùi lớn, nổi gồ rõ, loét trợt bề mặt, sần sùi, màu đỏ hồng xen kẽ trắng, giới hạn tổn thương không rõ ràng và lan rộng ra mặt lưng cũng như mặt bên của lưỡi. Một số vị trí có dấu hiệu hoại tử, nền tổn thương xơ cứng. Sinh thiết được thực hiện và kết quả giải phẫu bệnh khẳng định bệnh nhân mắc ung thư biểu mô tế bào vảy giai đoạn xâm nhập, độ mô học II.

Ca bệnh là lời cảnh báo về việc không nên chủ quan trước những tổn thương vùng miệng lưỡi kéo dài, đặc biệt ở người có yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá hay vệ sinh răng miệng kém. Việc nghi ngờ tổn thương ác tính và chỉ định sinh thiết sớm là rất cần thiết để không bỏ lỡ thời điểm chẩn đoán sớm.

Phát hiện sớm ung thư khoang miệng hoàn toàn khả thi nếu người dân chú ý tới các tổn thương nghi ngờ. Việc tự theo dõi những biểu hiện bất thường ở vùng miệng có thể giúp phát hiện sớm bệnh lý. Theo các tác giả Nhật Bản, một số dấu hiệu cảnh báo ung thư khoang miệng giai đoạn đầu cần đặc biệt lưu ý gồm:

Xuất hiện u nhú màu trắng tại lợi hàm hoặc niêm mạc má, thường không có triệu chứng rõ rệt. Chấm trắng có bề mặt gồ ghề, viền không đều nổi trên nền niêm mạc bình thường. Tổn thương do răng giả hoặc bờ răng sắc nhọn gây ra nhưng không lành sau 2 tuần. Cục cứng dưới niêm mạc với bờ không rõ ràng, không đau, phát triển từ từ, bề mặt niêm mạc vẫn bình thường. Tổn thương không rõ nguyên nhân và không lành sau 2 tuần. Vết loét không lành sau nhổ răng, kèm theo hiện tượng sưng đỏ và dễ chảy máu khi chạm vào. Một vùng niêm mạc đỏ, đau rát và lâu lành. Đau vùng khoang miệng không rõ nguyên nhân, mức độ ngày càng tăng.

Hút thuốc lá và uống rượu thường xuyên là hai yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến ung thư khoang miệng. Việc giảm hoặc bỏ hẳn các thói quen này là điều cần làm càng sớm càng tốt. Bên cạnh đó, nếu thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong khoang miệng như vết loét lâu lành, đau rát kéo dài, mảng trắng hoặc đỏ trên niêm mạc, người dân cần đến khám bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Phát hiện sớm, can thiệp kịp thời chính là “chìa khóa” quan trọng giúp nâng cao hiệu quả điều trị và kéo dài thời gian sống cho người bệnh ung thư khoang miệng./.