Thị trường thương mại điện tử Việt Nam đang bứt phá mạnh mẽ, đạt 25 tỷ USD vào năm 2024 và dự kiến tăng trưởng 20-22% trong năm 2025. Sự nổi bật của Shopee, TikTok Shop với livestream bán hàng, cùng công nghệ AI và logistics cải tiến, đang định hình một ngành kinh tế số đầy tiềm năng, bất chấp thách thức từ hàng giả, logistics vùng nông thôn và quy định pháp lý.
Thị trường thương mại điện tử Việt Nam đang chứng kiến một bước ngoặt đầy ấn tượng, với những con số khiến nhiều người kinh ngạc. Theo số liệu mới nhất từ Bộ Công Thương và các báo cáo nghiên cứu, giá trị ngành này đã vượt mốc 25 tỷ USD vào năm 2024, tăng gần 20% so với năm 2023, và hứa hẹn sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ với tốc độ 20-22% trong năm 2025. Đây không chỉ là dấu hiệu của một nền kinh tế số đang phát triển nóng, mà còn phản ánh rõ nét sự thay đổi trong thói quen mua sắm của người Việt – giờ đây, họ ngày càng ưa chuộng sự tiện lợi, khuyến mãi hấp dẫn và các nền tảng trực tuyến hiện đại.
Điều đáng chú ý nhất là sự bùng nổ của các nền tảng lớn. Shopee tiếp tục dẫn đầu với thị phần 66,7%, đạt giá trị giao dịch 9,3 tỷ USD vào năm 2024, tăng trưởng tới 41% so với năm trước. Nhưng điểm sáng thực sự lại đến từ TikTok Shop, với mức tăng trưởng ngoạn mục 99%, chiếm 26,9% thị phần và mang về 3,8 tỷ USD doanh thu. Mô hình livestream bán hàng và thương mại xã hội trên TikTok đã tạo nên cơn sốt, chiếm khoảng 20% tổng doanh thu thương mại điện tử tại Việt Nam. Không đứng yên, Lazada, Tiki và Sendo cũng đang nỗ lực đổi mới, tập trung vào dịch vụ khách hàng và sản phẩm nội địa để giữ chân người dùng. Trong khi đó, Amazon, với kinh nghiệm quốc tế, bắt đầu gây sức ép khi gia nhập thị trường, còn Temu – một nền tảng mới – đang chờ cấp phép hoạt động tại Việt Nam và tạm dừng một số dịch vụ, cho thấy sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
Với những chiến lược ưu đãi liên tục của các nên tảng thương mại điện tử, người dùng ngày càng được hưởng lợi hơn nhưng chi tiêu lại nhiều hơn. Ảnh tạo bởi Bing AI
Công nghệ đang là “vũ khí” chính giúp ngành này bứt phá. AI được các nền tảng lớn như Shopee ứng dụng để gợi ý sản phẩm chính xác, trong khi blockchain bắt đầu được thử nghiệm nhằm tăng tính minh bạch, đặc biệt trong bối cảnh hàng giả vẫn là vấn đề nhức nhối. Về logistics, các công ty như Giao Hàng Nhanh và AhaMove đã đầu tư mạnh, giúp giao hàng chỉ trong vài giờ tại các thành phố lớn. Tuy nhiên, ở vùng nông thôn, chi phí và thời gian giao hàng vẫn là thách thức lớn mà ngành cần giải quyết.
Chính phủ cũng không đứng ngoài cuộc, với hàng loạt chính sách thúc đẩy chuyển đổi số, như ưu đãi thuế cho doanh nghiệp e-commerce và khuyến khích thanh toán không tiền mặt. Nhưng không phải mọi thứ đều suôn sẻ. Một số quy định pháp lý còn gây khó khăn, đặc biệt với các doanh nghiệp xuyên biên giới như Temu. Thêm vào đó, năm 2024 ghi nhận hơn 165.000 nhà bán hàng trực tuyến rút khỏi thị trường, phản ánh sự sàng lọc khắc nghiệt trong ngành, khi chỉ những người đủ mạnh mới trụ vững trước cuộc chiến giá cả và cạnh tranh khốc liệt.
Nhìn xa hơn, thương mại điện tử Việt Nam không chỉ phát triển tại các đô thị lớn như Hà Nội hay TP.HCM, mà còn mở rộng ra các tỉnh lẻ. Số liệu cho thấy số người dùng internet tại đây tăng 15% trong hai năm qua, nhờ hạ tầng viễn thông cải thiện đáng kể. Xu hướng tiêu dùng bền vững cũng đang nổi lên, khi giới trẻ ngày càng quan tâm đến sản phẩm thân thiện môi trường, buộc các doanh nghiệp phải điều chỉnh chuỗi cung ứng. Với tốc độ tăng trưởng hiện tại, cùng sự hỗ trợ từ chính phủ và những đổi mới công nghệ, Việt Nam đang trên đường trở thành một trong những thị trường thương mại điện tử hàng đầu Đông Nam Á trong tương lai gần. Đây không chỉ là câu chuyện về con số, mà còn là minh chứng cho một nền kinh tế số đang vươn mình đầy tiềm năng.