Châu Á ngược dòng giữa thị trường IPO toàn cầu lao dốc

Hoạt động phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) trên toàn cầu đã giảm mạnh trong năm nay, do môi trường kinh doanh bất ổn bởi thuế quan của Mỹ, biến động thị trường gia tăng và lãi suất cao khiến chi phí huy động vốn tăng, qua đó làm giảm sức hấp dẫn của việc niêm yết.

Theo dữ liệu từ Sở giao dịch chứng khoán London (LSEG), tính đến ngày 17/6, giá trị các thương vụ IPO toàn cầu đã giảm khoảng 9,3% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống còn 44,3 tỷ USD – mức thấp nhất trong vòng 9 năm.

Riêng tại Mỹ, giá trị các đợt IPO giảm 12% xuống còn 12,3 tỷ USD trong cùng kỳ. Châu Âu ghi nhận mức giảm mạnh hơn, tới 64%, xuống chỉ còn 5,8 tỷ USD. Ngược lại, khu vực châu Á-Thái Bình Dương lại chứng kiến mức tăng 28%, đạt 16,8 tỷ USD từ đầu năm đến nay.

Thuế quan do Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt – bao gồm mức thuế cơ bản 10% và các biện pháp bổ sung nhắm vào nhiều đối tác thương mại – đã khiến căng thẳng thương mại gia tăng trở lại từ tháng 4/2025. Dù sau đó ông Trump tạm hoãn áp thuế và mở lại đàm phán, các doanh nghiệp trên toàn cầu vẫn đối mặt với nhiều bất định về nhu cầu và đầu tư.

Bà Isabelle Freidheim, nhà sáng lập và đối tác điều hành tại Athena Capital, nhận định: “Hiện nay không phải là thời điểm thích hợp để doanh nghiệp lên sàn. Độ biến động của thị trường đang ở mức chưa từng thấy. Các công ty công nghệ vẫn chưa có lợi nhuận ổn định đang đối mặt với rủi ro thực sự. Nếu giá cổ phiếu giảm sau IPO, họ rất khó phục hồi, nhất là với những doanh nghiệp có dòng tiền yếu hoặc còn non trẻ”.

Mặc dù thị trường IPO toàn cầu suy giảm, Trung Quốc và Nhật Bản lại chứng kiến hoạt động niêm yết sôi động hơn, nhờ chính sách nới lỏng quy định và tâm lý thị trường được cải thiện. Nổi bật là tập đoàn sản xuất pin CATL của Trung Quốc, đã huy động được 4,6 tỷ USD – trở thành thương vụ IPO lớn nhất thế giới kể từ đầu năm tính đến thời điểm hiện tại, được hỗ trợ bởi đà phục hồi thị trường sau khi Mỹ và Trung Quốc tạm đình chiến thương mại.

Dù vậy, một số chuyên gia vẫn giữ thái độ lạc quan thận trọng về triển vọng phục hồi trong nửa cuối năm. Sự quan tâm đối với IPO tại Mỹ đang có dấu hiệu tăng trở lại, dẫn đầu là màn ra mắt thành công của công ty fintech Chime. Một số tên tuổi lớn khác như Klarna, Gemini và Cerebras cũng dự kiến sẽ lên sàn trong thời gian tới.

Ông Michael Ashley Schulman, Giám đốc đầu tư tại Running Point Capital Advisors, dự báo rằng: “Với việc các doanh nghiệp quốc phòng Mỹ, công ty tiêu dùng Ấn Độ và nhiều cái tên đáng chú ý khác đã nộp hồ sơ, cuối năm 2025 có thể chứng kiến một đợt phục hồi mạnh mẽ theo kiểu ‘rò rỉ thành lũ’ trên thị trường IPO, nếu mức độ biến động của thị trường toàn cầu giảm xuống”./.