Ủy ban Châu Âu (EC) vừa thông báo về loạt biện pháp mới nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của mức thuế quan mà Mỹ áp dụng đối với thép và nhôm, có hiệu lực từ ngày 12/3 vừa qua. Những biện pháp này sẽ giúp các doanh nghiệp ngành thép và nhôm của EU đối phó với khó khăn do các mức thuế quan ngày càng tăng.
Ngành thép, nền tảng của các ngành công nghiệp truyền thống và kinh tế EU, đang phải đối mặt với những tổn thất nghiêm trọng. Theo dữ liệu từ Hiệp hội Thép EU (EUROFER), kim ngạch xuất khẩu thép của EU sang Mỹ đã giảm mạnh kể từ khi Mỹ áp dụng thuế quan. Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của thép EU, chiếm 16% tổng kim ngạch xuất khẩu thép vào năm 2024.
Ông Axel Eggert, Tổng Giám Đốc của EUROFER, chia sẻ: "Chúng tôi đã mất 1 triệu tấn thép, tương đương với khoảng 2 tỷ euro (2,26 tỷ USD). Điều này không chỉ dẫn đến việc giảm năng suất mà còn kéo theo hàng nghìn công việc bị mất trong ngành khai thác mỏ của EU."
Các lãnh đạo ngành công nghiệp thép EU đang gia tăng sức ép yêu cầu EU phản ứng mạnh mẽ hơn. Ông Eggert cũng nhấn mạnh rằng mức thuế quan này không chỉ làm suy yếu nỗ lực phục hồi ngành thép của Mỹ mà còn có thể gây ra những hậu quả tiêu cực không mong muốn, bao gồm tác động tiêu cực đến người sử dụng thép tại Mỹ, những người phụ thuộc vào thép nhập khẩu từ EU. "Nếu Mỹ không thể nhập khẩu thép từ EU, chi phí của họ sẽ tăng 25%," ông cho biết.
Trước tình hình này, nhiều nhà sản xuất thép EU đã phải lên kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy. Ví dụ, ThysenKrupp Steel đã thông báo cắt giảm 11.000 việc làm, chiếm hơn 40% số nhân viên của hãng vào năm 2030.
Để đối phó với tình hình này, EC đã tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp thép, cam kết sẽ bảo vệ họ tốt hơn khỏi cạnh tranh không lành mạnh, bao gồm cả các trợ cấp và dư thừa công suất toàn cầu, cũng như tác động từ các biện pháp thuế quan mà chính phủ Mỹ áp đặt dưới thời Tổng thống Donald Trump.
Phó Chủ tịch điều hành EC, Stéphane Séjourné, cho biết: "Vào quý 3 năm nay, EC sẽ công bố các biện pháp bảo vệ mới có hiệu lực từ năm 2026. Chúng tôi cũng đang xem xét sửa đổi các quy tắc xuất xứ để ngăn chặn tình trạng thép nước ngoài chỉ qua một công đoạn chế biến nhỏ tại EU, rồi được bán dưới danh nghĩa sản phẩm EU."
EC cũng đang xem xét cải cách Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon (CBAM) để đánh thuế nhập khẩu dựa trên "dấu chân carbon", qua đó giúp tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng hơn cho các doanh nghiệp EU. Dự kiến, vào cuối năm nay, EC sẽ trình dự thảo luật mở rộng danh mục sản phẩm thép và nhôm chịu thuế carbon tại biên giới và ngăn chặn các hành vi lách luật trong quá trình thực thi CBAM.
Bên cạnh đó, EC sẽ huy động quỹ hỗ trợ ngành thép nhưng chưa công bố ngân sách cụ thể. Trước mắt, EC cam kết đầu tư 150 triệu euro trong giai đoạn 2026-2027 để nghiên cứu các công nghệ khử carbon, nhằm giảm thiểu tác động môi trường và thúc đẩy phát triển bền vững cho ngành thép châu Âu./.