Giá gạo liên tục tăng mạnh không chỉ gây áp lực lớn đối với người tiêu dùng Nhật Bản mà còn đặt ra thách thức cho chính phủ nước này trong việc bình ổn thị trường.
Theo Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản, trong tuần thứ hai của tháng 5, giá gạo bán lẻ trung bình tại nước này là 4.268 Yen (khoảng 29,5 USD)/5 kg, tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Giá gạo liên tục tăng mạnh đã gây áp lực lớn đối với người tiêu dùng Nhật Bản và đặt ra thách thức không nhỏ cho chính phủ nước này trong việc bình ổn thị trường.
Với nhiều người tiêu dùng Nhật Bản, việc đi siêu thị mua gạo những ngày này là vấn đề không hề đơn giản. Mức giá cao gấp đôi năm ngoái, là rào cản lớn buộc nhiều người phải thay đổi thói quen sử dụng loại lương thực quen thuộc này.
Một trong những lý do khiến giá gạo tại Nhật Bản tăng cao là do vụ mùa thất bát khiến nguồn cung thiếu hụt trong khi nhu cầu tăng mạnh vì du lịch bùng nổ.
Để bình ổn giá gạo trong bối cảnh lạm phát đang ở mức cao, Chính phủ Nhật Bản đã đẩy mạnh việc tung gạo dự trữ ra thị trường kể từ tháng 3. Tuy nhiên, ngay cả khi sẽ có 100.000 tấn gạo được tung ra mỗi tháng trong giai đoạn từ nay đến tháng 7, triển vọng giảm giá gạo vẫn khá xa vời.
Giáo sư Mitsuyoshi Ando - chuyên gia về nông nghiệp tại Đại học Tokyo - cho rằng: "Một lượng gạo dự trữ đáng kể đã được tung ra nhưng vấn đề là phải mất thời gian để chúng thực sự đến tay người tiêu dùng. Và ngay cả khi đã lên kệ, lượng gạo này vẫn sẽ nhanh chóng được bán hết. Ngoài ra, từ cuối tháng 8 đến tháng 9 năm ngoái, rất nhiều gạo đã được thu mua với giá tương đối cao. Nếu tính thêm chi phí phân phối và biên lợi nhuận, giá gạo trên thị trường chưa thể giảm xuống được".
Giá gạo cao đang là thách thức lớn với Chính phủ Nhật Bản. Thủ tướng Shigeru Ishiba hôm 21/5 đã cam kết sẽ thực hiện các bước đi cần thiết để hạ giá gạo về quanh mức 3.000 Yen/5 kg trong thời gian sớm nhất có thể. Theo nhà lãnh đạo Nhật Bản, việc tìm ra giải pháp không hề dễ dàng và điều quan trọng là phải giải quyết tình hình khó khăn của người tiêu dùng càng sớm càng tốt và theo đuổi những thay đổi trong chính sách về gạo.
"Sau tháng 9, gạo mới sẽ dần dần xuất hiện trên thị trường. Tuy nhiên, nếu sản lượng gạo năm nay vẫn thấp, giá có khả năng sẽ vẫn ở mức cao. Giá phân bón đang tăng và chi phí cho máy móc nông nghiệp cũng tăng đáng kể. Từ góc độ của người nông dân, rất khó để hạ giá xuống" - Giáo sư Mitsuyoshi Ando cho biết.
Để giải quyết khó khăn, Nhật Bản hiện cũng đã tăng cường nhập khẩu gạo từ nước ngoài, chủ yếu là từ Mỹ. Hồi tháng 4, Nhật Bản cũng đã nhập khẩu gạo từ Hàn Quốc lần đầu tiên kể từ năm 1999.