Thúc đẩy tiêu dùng sản phẩm xanh

Thúc đẩy tiêu dùng sản phẩm xanh

Khảo sát "Nhận thức về hành vi tiêu dùng xanh 2024" của Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao cho thấy, xu hướng tiêu dùng bền vững tại Việt Nam đang ngày càng được quan tâm nhiều hơn. Có tới gần 60% người tiêu dùng muốn tăng cường sử dụng những sản phẩm xanh và 44% sẵn sàng trả thêm 5% - 10% giá so với sản phẩm thông thường.

Để tăng lượng hàng hóa bán ra, các nhà sản xuất quà tặng Tết năm nay tung ra thị trường đa dạng sản phẩm, từ sản phẩm hữu cơ đến các sản vật địa phương với tiêu chí "xanh" hơn.

Những giỏ quà xanh còn là cách để người tiêu dùng đến gần hơn với những thói quen như hạn chế sử dụng túi nilon, sử dụng sản phẩm có bao bì có thể tái chế.

Ông Nguyễn Minh Tuấn - Giám đốc Siêu thị GO Thăng Long cho biết: “Chúng tôi cũng có sản phẩm thực phẩm rau sạch hữu cơ, đặc biệt nhóm healthy về củ quả hạt, chúng tôi đẩy mạnh, tăng cường nhu cầu sản phẩm đó cho bà con”.

Khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm hơn đối với những sản phẩm xanh, sản phẩm thân thiện với môi trường, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, các nhà sản xuất và nhà cung cấp cũng buộc phải thay đổi cách thức kinh doanh để thích ứng.

Bà Trần Thị Hảo - Chủ nhiệm Hợp tác xã Nông sản xanh, Bắc Giang chia sẻ: “HTX chúng tôi đang hướng tới những sản phẩm như vậy, kể cả từ đất trồng hay dinh dưỡng dành cho cây trồng, chúng tôi cũng phải nghiên cứu rất kỹ để đưa ra sản phẩm tốt cho người tiêu dùng”.

Bà Nguyễn Thị Lan - Quận Ba Đình, TP. Hà Nội tâm sự: “Đương nhiên những sản phẩm như thế thì giá thành cao hơn một chút. Nhưng chúng tôi cũng rất muốn như vậy. Ngoài thị trường rẻ hơn rất nhiều nhưng lựa chọn của người muốn an toàn, đảm bảo sức khỏe của gia đình”.

Giá cả ảnh hưởng đến quyết định tiêu dùng

Người dân đang ngày càng ủng hộ xu hướng tiêu dùng xanh. Bộ Công thương cho biết, nhu cầu tiêu dùng sản phẩm xanh ở Việt Nam đã tăng trung bình 15% mỗi năm trong suốt 10 năm qua. Tuy nhiên, chính những doanh nghiệp muốn chuyển đổi xanh sẽ đối mặt với rất nhiều thách thức, đặc biệt thách thức liên quan đến chi phí sản xuất cao hơn.

Siêu thị này đang kinh doanh khoảng 28.000 mặt hàng, trong đó có các sản phẩm xanh như túi sinh học tự hủy, ống hút gạo, ống hút giấy, khay đựng làm bằng bã mía… Tuy nhiên, tỷ lệ các mặt hàng này vẫn chỉ chiếm khoảng từ 2 - 3% tổng số loại hàng tại siêu thị.

Chị Nguyễn Ngọc Huế - Quận 7, TP. Hồ Chí Minh cho biết: "Người tiêu dùng dù biết các sản phẩm xanh tốt cho môi trường, thân thiện cho môi trường nhưng mà họ ít lựa chọn nó bởi vì giá thành khá cao. Những sản phẩm xanh cũng chỉ xuất hiện ở những siêu thị lớn, đa phần ở ngoài chợ sẽ không xuất hiện nhiều".

Ông Nguyễn Chí Cường - Giám đốc Siêu thị Lotte Mart, quận 7, TP. Hồ Chí Minh chia sẻ: "Người dân trong bối cảnh kinh tế hiện nay đang rất cân nhắc trong việc lựa chọn sản phẩm về giá cũng như các sản phẩm ưu tiên hàng ngày, sản phẩm thiết yếu. Nên là các sản phẩm xanh có giá thành cao như vậy, hầu như khách hàng ít quan tâm".

Theo đơn vị chuyên sản xuất, kinh doanh nông sản hữu cơ này, giá của các sản phẩm sản xuất theo hướng xanh, sạch, thân thiện với môi trường thường cao hơn từ 2 - 3 lần so với các sản phẩm thông thường.

Bà Nguyễn Hồng Châu - Quản lý vận hành Hệ thống cửa hàng thực phẩm hữu cơ Organica nêu ý kiến: "Chi phí logistics từ farm đến cửa hàng cho đến nhà máy của chúng tôi để sản xuất ra sản phẩm cũng là một phần gánh nặng. Ngoài ra, chúng tôi cũng phải chịu khoản thuế như các doanh nghiệp khác bình thường. Rất mong muốn sẽ có những chính sách hỗ trợ nhất định trong vấn đề luân chuyển logistics cũng như chính sách thuế, để chúng tôi tiết giảm nhất có thể, để đến tay với người tiêu dùng sẽ là một mức giá phù hợp nhất".

PGS.TS. Nguyễn Thành Luân - Trường Đại học Kinh tế - Tài chính TP. Hồ Chí Minh nhận định: "Việc tạo những cơ chế, chính sách để hỗ trợ kinh phí về tài chính rất quan trọng với doanh nghiệp. Nếu chúng ta sản xuất số lượng lớn về sản phẩm xanh, có thể dẫn đến sản phẩm sẽ có chi phí cạnh tranh hơn, sẽ tạo lợi thế và giúp cho người tiêu dùng dễ tiếp cận hơn".

Từ góc độ các doanh nghiệp bán lẻ, nhiều đơn vị đang đẩy mạnh, tăng sức tiêu thụ cho các sản phẩm xanh, thân thiện với môi trường. Đáng chú ý, các doanh nghiệp dành riêng khu vực trưng bày ở vị trí đắc địa trong siêu thị, cửa hàng để giới thiệu sản phẩm xanh, kết hợp cùng các chương trình ưu đãi, giảm giá.

Tiêu dùng xanh là một hành trình dài đòi hỏi sự chung tay góp sức của mỗi cá nhân, doanh nghiệp và Chính phủ

Xu hướng tiêu dùng xanh ở các quốc gia

Tiêu dùng xanh đang là một xu hướng toàn cầu. Nhiều công ty đã chuyển hướng sang sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường. Các Chính phủ trên thế giới cũng tích cực ban hành những chính sách nhằm thúc đẩy tiêu dùng xanh.

Tiêu dùng xanh không chỉ là một xu hướng mà còn là trách nhiệm với môi trường và thế hệ tương lai. Nhiều quốc gia đã có những bước tiến đáng kể trong việc thúc đẩy lối sống xanh.

Trung Quốc, quốc gia đông dân nhất thế giới, đang nỗ lực giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ sản phẩm xanh, từ ưu đãi thuế cho xe tiết kiệm nhiên liệu đến khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo.

Nhật Bản, quốc gia tiên phong trong lĩnh vực công nghệ xanh, đã áp dụng luật mua sắm xanh từ năm 2001. Người dân Nhật Bản cũng có ý thức cao trong việc bảo vệ môi trường, từ việc sử dụng túi tái sử dụng đến phân loại rác thải.

Hàn Quốc tập trung vào giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng về tiêu dùng xanh. Các chương trình như "Thẻ tín dụng xanh" khuyến khích người dân lựa chọn sản phẩm thân thiện với môi trường.

Tại Mỹ và Liên minh châu Âu, các tổ chức phi lợi nhuận đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tiêu dùng xanh. Nhãn sinh thái giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận biết sản phẩm bền vững.

Tiêu dùng xanh là một hành trình dài đòi hỏi sự chung tay góp sức của mỗi cá nhân, doanh nghiệp và Chính phủ. Mỗi hành động nhỏ, từ việc chọn mua sản phẩm xanh đến tiết kiệm năng lượng đều góp phần tạo nên sự thay đổi lớn.

Việt Nam cũng đã có những cam kết hướng đến Net Zero vào năm 2050. Nhưng đừng coi đây là mục tiêu của Chính phủ mà đó là nhiệm vụ sống còn của mỗi cá nhân vì môi trường sống của chính chúng ta và con cháu sau này. Tết xanh và mỗi ngày sống xanh là điều mà chúng ta hoàn toàn có thể làm được. Nhìn rộng ra khi sức tiêu thụ sản phẩm xanh tăng lên, người tiêu dùng chuyển sang những hành vi mua sắm theo hướng tiêu dùng xanh. Đây sẽ là động lực mạnh mẽ để doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất xanh, góp phần xây dựng nền kinh tế bền vững hơn./.