Xuất khẩu gạo đạt chất lượng, giá trị cao cần gỡ khó khăn, rào cản

“Sản xuất lúa gạo ở nước ta có nhiều tiềm năng, nhưng giá trị xuất khẩu còn nhiều mặt hạn chế, nhất là sức cạnh tranh của nhiều nước trên thế giới. Các ngành, địa phương cần quan tâm, tháo gỡ các khó khăn vướng mắc, rào cản kể cả chính sách của nhà nước để đạt chất lượng và giá trị cao”. Đây là nội dung đề cập tại Hội nghị về điều hành xuất khẩu gạo và lấy ý kiến đối với dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 107 và Nghị định 01 của Chính phủ. Hội nghị do Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công thương phối hợp với Sở Công Thương Tiền Giang tổ chức tại tỉnh Tiền Giang chiều nay (20/5).

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), dù gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của thị trường thế giới, nhưng hoạt động xuất khẩu gạo của nước ta vẫn đạt kết quả tích cực. Trong 4 tháng đầu năm nay, kim ngạch xuất khẩu gạo của nước ta đạt hơn 3,43 triệu tấn, tương đương gần 1,77 tỷ USD, tăng 8,1% về lượng, nhưng giảm 13,3% về giá trị so cùng kỳ năm ngoái. Giá gạo trung bình đạt 515 USD/ tấn, giảm gần 20% so cùng kỳ; thị trường xuất khẩu gạo của nước ta lớn nhất là Philippines (chiếm 43,3% trong tổng lượng), Bờ Biển Ngà nhập khẩu đứng thứ 2(chiến gần 13%) và thị trường Trung quốc (chiếm 10,5%)...

Các đại biểu dự hội nghị cho rằng, xuất khẩu gạo của nước ra còn nhiều mặt hạn chế cần quan tâm tháo gỡ. Đó là các rào cản, hạn chế về kỹ thuật, chất lượng, chi phí vận chuyển logistic, công tác chế biến sâu, bảo quản, chính sách điều hành xuất khẩu gạo, công tác liên kết giữa nông dân, hợp tác xã, DN chưa bền vững... Gạo nước ta thường bị cạnh tranh của các nước Ấn Độ, Myanma; Philippines, Thái lan...

Đề cập đến xuất khẩu gạo, ông Lưu Văn Phi, Giám đốc Sở Công Thương Tiền Giang nhận thấy 6 nhiệm vụ cần phải tập trung trong thời gian tới. Đó là phải tổ chức sản xuất lại theo chuỗi; đầu tư nâng cấp các trang thiết bị, nhà xưởng; các DN và ngân hàng cần ngồi lại để có nguồn vốn đầu tư. “Ngành lúa gạo cần xây dựng thương hiệu, phát triển giá trị gia tăng đồng thời kêu gọi DN đầu tư chế biến sâu và hệ thống logistics. Cùng với đó phải đa dạng thị trường xuất khẩu, điều chỉnh lại quy định xuất khẩu bằng những thảo luận, góp ý thẳng thắn", ông Phi nói.

Tại hội nghị các đại biểu đã đề xuất, góp ý đối với dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 107 và Nghị định 01 của Chính phủ, để hoạt động xuất khẩu gạo đạt hiệu quả cao hơn trong thời gian tới.

“Hướng sắp tới rất mong các Bộ, ngành quan tâm hơn, giải quyết tiêu thụ vụ lúa Hè Thu 2025 bởi đầu ra khó khăn. Bộ ngành cần tiếp tục hỗ trợ DN hoàn thuế VAT nhanh hơn. Cùng với đó, cơ quan quản lý có thể miễn, giảm tiền thuê đất cho DN để giảm chi phí, đặc biệt là đề nghị giảm thuế thu nhập cho DN xay xát", ông Trần Tấn Đức, thành viên HĐQT Tổng công ty Lương thực Miền Nam kiến nghị.

Qua hội nghị, Bộ Công Thương sẽ tiến hành rà soát, điều chỉnh và hoàn thiện các quy định hiện hành theo hướng minh bạch, hiệu quả và phù hợp với thực tiễn kinh doanh xuất khẩu gạo hiện nay./.