Đánh thức tiềm năng phát triển kinh tế từ rừng

Đây là bước đi chiến lược nhằm tạo nguồn nguyên liệu chất lượng cao, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu. Tại Khu Công nghiệp Thanh Bình – khu công nghiệp đầu tiên của tỉnh, hầu hết các doanh nghiệp đều hoạt động trong lĩnh vực chế biến gỗ, hình thành chuỗi giá trị khép kín từ trồng rừng đến chế biến sản phẩm. Hằng năm, sản lượng gỗ ván dán, ván sàn và các sản phẩm đồ gỗ gia dụng đạt hàng chục nghìn mét khối. Đồng thời, hơn 200 tỷ đồng đã được đầu tư vào hệ thống đường lâm nghiệp, giúp giảm chi phí khai thác, vận chuyển và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Theo số liệu của Chi cục Kiểm lâm, đến năm 2024, diện tích đất có rừng của tỉnh Bắc kạn đạt gần 400.000ha, trong đó rừng tự nhiên chiếm trên 264.000ha, rừng trồng hơn 130.000ha, đưa Bắc Kạn trở thành một trong những tỉnh có diện tích rừng trồng lớn nhất cả nước. Trong khuôn khổ đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp giai đoạn 2020-2025, tỉnh xác định đưa các sản phẩm từ rừng trồng trở thành ngành hàng chủ lực quốc gia.

Tỷ lệ che phủ rừng của Bắc Kạn hiện đạt trên 73%, thuộc nhóm cao nhất cả nước, là nền tảng quan trọng cho định hướng phát triển lâm nghiệp xanh.

Song song với đó, Bắc Kạn cũng đang nắm bắt cơ hội từ thị trường tín chỉ các-bon, một xu hướng kinh tế xanh đang phát triển mạnh mẽ. Với hệ sinh thái rừng đa dạng, có khả năng hấp thụ lượng lớn CO₂, tỉnh hoàn toàn có cơ sở để tham gia thị trường này. Từ tháng 6 đến tháng 11/2024, Hiệp hội Logistics Hải Phòng phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) triển khai khảo sát tiềm năng tín chỉ các-bon giai đoạn 2025-2035.

Kết quả cho thấy, tỉnh có thể tạo ra 6,7 – 8,5 triệu tấn CO₂ từ các biện pháp như bảo vệ rừng tự nhiên, nâng cao năng suất rừng trồng, khoanh nuôi tái sinh... Đây là cơ sở để phát triển các chương trình tín chỉ các-bon rừng chất lượng cao, mở ra nguồn thu mới và góp phần cải thiện sinh kế cho người dân.

Bên cạnh tiềm năng kinh tế, rừng Bắc Kạn còn sở hữu giá trị sinh thái và du lịch lớn. Tỉnh có gần 30.000ha rừng đặc dụng, gồm các khu như Vườn quốc gia Ba Bể (trên 9.000ha), Khu dự trữ thiên nhiên Kim Hỷ (trên 15.000ha), Khu bảo tồn loài – sinh cảnh Nam Xuân Lạc (gần 4.000ha)...

Những khu rừng này không chỉ có hệ sinh thái quý hiếm mà còn là điểm đến hấp dẫn cho phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng. Tỉnh đã phê duyệt Đề án phát triển du lịch trong các khu rừng đặc dụng và hiện các Ban quản lý rừng đang thực hiện thủ tục cho thuê môi trường rừng theo quy định, kết hợp bảo tồn với phát triển kinh tế.

Với tầm nhìn chiến lược và chính sách cụ thể, Bắc Kạn đang từng bước phát triển kinh tế rừng theo hướng xanh, bền vững. Tỉnh tập trung bảo vệ rừng tự nhiên, chuyển hóa rừng trồng gỗ nhỏ sang rừng gỗ lớn, thúc đẩy mô hình nông - lâm kết hợp và khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp, cộng đồng. Đây không chỉ là hướng đi đúng đắn để phát triển kinh tế mà còn giúp Bắc Kạn thực hiện các cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường.