Giá đất điều chỉnh thế nào để thúc đẩy phát triển Kinh tế - Xã hội

Phân nhóm để xây dựng bảng giá đất cần thật chi tiết

Trong hội thảo “Áp dụng bảng giá đất theo Luật Đất đai 2024”, nhiều chuyên gia đã đưa ra các kiến ​​nghị quan trọng. Theo thống kê, tính đến ngày 1/6/2025, 25 địa phương đã công bố bảng điều chỉnh giá đất, với các mức tăng khác nhau ở nhiều khu vực. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có những nguyên tắc rõ ràng trong việc xác định giá đất, đặc biệt là nguyên tắc thị trường và bảo đảm hài hòa lợi ích. Việc áp dụng bảng giá đất mới cần tránh tình trạng giá đất cao, khiến người dân nghèo không thể chi trả các tài khoản chính liên quan đến đất đai.

Đặc biệt, các loại đất cần được phân nhóm chi tiết hơn. Nhóm đất “Đất sản xuất kinh doanh không phải là dịch vụ thương mại đất” cần được xác định rõ ràng hơn, đảm bảo tính hợp lý và khả năng sinh lời của từng loại. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng việc xác định giá đất phải dựa trên nguyên tắc bảo đảm hài hòa hòa lợi ích giữa Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư.

Cần phát huy vai trò bao trùm của đất thương mại dịch vụ

Bà Vũ Lan Anh, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn CEO cũng chỉ ra rằng giá đất thương mại, dịch vụ cần được tính toán hợp lý hơn, tránh việc áp dụng mức giá cao mà không có cơ sở khoa học. Các địa phương nên xác định giá đất thương mại, dịch vụ chỉ từ 20% đến 40% nên giá đất ở để khuyến khích đầu tư vào các dự án phát triển du lịch và dưỡng. Đề xuất này xuất phát từ một số lý do như sau:

Thứ nhất, cơ cấu sử dụng đất kinh doanh theo quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt của dự án khu đô thị và khu du lịch, nghỉ dưỡng đều rơi vào khoảng 40% tổng diện tích dự án. Trong khi chủ đầu tư dự án khu đô thị sau khi hoàn thành việc đầu tư, xây dựng sẽ bàn giao 60% diện tích đất còn lại nằm ở phần hạ tầng kỹ thuật cho nhà nước quản lý, vận hành; khu chung cư sẽ do ban quản trị do cư dân bầu để quản lý, vận hành; thì chủ đầu tư dự án khu du lịch nghỉ dưỡng phải đầu tư toàn bộ và chịu chi phí quản lý, vận hành hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội trong suốt vòng đời dự án. Vì thế, giá đất của đất thương mại, dịch vụ chỉ nên tối đa bằng 40% giá đất ở là có căn cứ khoa học. Hơn nữa, vai trò của đất thương mại, dịch vụ thực tế còn bao trùm hơn như đề cập tại văn bản này, vậy nên cần khuyến khích hơn nữa để thực ra là nuôi dưỡng nguồn thu bền vững, lâu dài.

Thứ hai, vai trò bao trùm của đất thương mại dịch vụ, nhất là đất phát triển các khu du lịch, nghỉ dưỡng – hạ tầng lưu trú cho ngành kinh tế mũi nhọn du lịch.

Để phát huy những lợi ích nêu trên của đất thương mại, dịch vụ việc xác định giá đất thương mại, dịch vụ theo hướng hài hòa, kiến tạo phát triển cần được đặc biệt quan tâm, là giải pháp đột phá để tạo động lực, nâng cao hiệu quả sử dụng đất thương mại, dịch vụ trong Kỷ nguyên mới.

Áp dụng nguyên tắc nào để điều chỉnh bảng giá đất một cách hợp lý?

Theo ý kiến ​​của PGS. TS. Trần Kim Chung, Nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho hay việc xác định “giá thị trường” cần phải được xác định rõ ràng để đảm bảo tính khách hàng. Cần thu thập thông tin giá đất thường xuyên và minh bạch từ nhiều nguồn khác nhau, nhắm tới phản ánh chính xác đa động của thị trường. Đồng thời, bảng giá đất cũng cần được công bố hàng năm để phục vụ công việc giao dịch và sử dụng hiệu quả đất.

Qua đó có thể thấy rằng việc điều chỉnh bảng giá đất không chỉ là một nhiệm vụ quản lý nhà nước mà còn là trách nhiệm của tất cả các bên liên quan. Để thực sự trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội, bảng giá đất mới cần được xây dựng trên nền tảng nguyên tắc hợp lý, phản ánh giá đúng giá trị thực tế của đất đai, đồng thời bảo đảm lợi ích hài hòa cho tất cả các bên. Vậy nên các gói hỗ trợ chính sách, ưu đãi cho những dự án phục vụ cộng đồng cũng cần được xem xét để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển bền vững trong tương lai.