Giấc mơ sở hữu nhà của người trẻ: Thách thức hay điều không thể?

Anh Lê Huỳnh (30 tuổi) và vợ, cả hai đang làm việc tại Hà Nội với tổng thu nhập khoảng 20-25 triệu đồng/tháng. Dù đã cố gắng tiết kiệm, họ vẫn chưa đủ khả năng mua ngay cả một căn chung cư cũ. Các dự án căn hộ ở vùng ven cũng có giá từ 2-3 tỷ đồng, trong khi chung cư mới dao động từ 3-5 tỷ đồng.

Anh Huỳnh cho biết, với chi phí sinh hoạt và nuôi con chiếm đến 2/3 thu nhập, số tiền tiết kiệm được sau nhiều năm vẫn chưa đủ để trả 30% giá trị căn nhà – điều kiện cần thiết để vay ngân hàng. Vì vậy, chưa nói đến chuyện trả nợ gốc và lãi suất, vợ chồng anh vẫn chưa dám nghĩ đến việc mua nhà.

Anh Lê Phan Anh, sống tại quận Thanh Xuân, cũng trong tình cảnh tương tự. Với mức lương 15 triệu đồng/tháng, anh cho rằng việc mua nhà vẫn là điều xa vời. Theo tính toán của anh, với giá căn hộ trung bình năm 2025 tại Hà Nội vào khoảng 85 triệu đồng/m², một căn hộ 70m² sẽ có tổng chi phí khoảng 6,5 tỷ đồng, bao gồm cả thuế và phí. Nếu vay ngân hàng với lãi suất 8-10%/năm trong 25 năm, một hộ gia đình cần có thu nhập tối thiểu 60-70 triệu đồng/tháng để đảm bảo trả nợ mà không ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Trong khi đó, theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân của lao động tại Hà Nội quý III/2024 đạt 10,7 triệu đồng/tháng. Với một gia đình có hai người đi làm, tổng thu nhập khoảng 21,4 triệu đồng/tháng – thấp hơn gấp ba lần so với mức cần thiết để sở hữu một căn hộ trung bình. Điều này khiến giấc mơ mua nhà tại Hà Nội ngày càng xa vời đối với đa số người trẻ.

Chị Thanh Hương (28 tuổi), nhân viên văn phòng tại Hà Nội, đã nhiều lần tìm hiểu các gói vay ngân hàng nhưng vẫn e dè trước lãi suất cao. "Hai vợ chồng tôi đã tiết kiệm được khoảng 500 triệu đồng, nhưng so với giá nhà hiện tại, số tiền này chẳng đáng là bao. Giá nhà tăng nhanh hơn cả mức lương của chúng tôi," chị chia sẻ.

Giá bất động sản tăng chóng mặt tỷ lệ nghịch với thu nhập của giới trẻ hiện nay. (Ảnh minh họa)

Nhiều người trẻ hiện nay rơi vào vòng xoáy "thuê nhà dài hạn", bởi với mức thu nhập 15-20 triệu đồng/tháng, sau khi trừ đi các khoản chi phí sinh hoạt và thuê nhà, số tiền tiết kiệm cả năm cũng chỉ mua được 1-2m² nhà tại Hà Nội.

Nhằm tháo gỡ khó khăn, tại Hội nghị Thường trực Chính phủ với các ngân hàng thương mại, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại nghiên cứu các gói tín dụng ưu đãi để phát triển nhà ở xã hội, giúp người trẻ dưới 35 tuổi có cơ hội sở hữu nhà.

Mới đây, một ngân hàng thương mại đã triển khai gói vay 16.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi chỉ từ 3,99%/năm, cho phép khách hàng vay tối đa 90% giá trị căn nhà, không giới hạn số tiền vay. Đặc biệt, khách hàng còn được miễn trả gốc trong 60 tháng đầu tiên, tương đương 5 năm.

Chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Minh Phong nhận định, việc triển khai các gói vay ưu đãi sẽ giúp người trẻ dễ dàng tiếp cận nguồn vốn hơn, từ đó có cơ hội mua nhà để ổn định cuộc sống và sự nghiệp. "Những người dưới 35 tuổi có sức lao động và thu nhập thường xuyên, nên cần có chính sách hỗ trợ để họ an cư lạc nghiệp. Đây cũng là lực lượng đóng góp cho nền kinh tế tương lai, vì vậy cần tạo điều kiện để họ có nhà ở," ông Phong nhấn mạnh.

Tuy nhiên, chuyên gia này cũng cảnh báo rằng lãi suất là yếu tố then chốt. Dù mức ưu đãi ban đầu hấp dẫn, nhưng sau thời gian ưu đãi, ngân hàng sẽ áp dụng lãi suất thả nổi, có thể dao động từ 9-11%/năm. Điều này có thể tạo áp lực tài chính lớn cho người vay trong dài hạn, đặc biệt khi thu nhập không ổn định.

Trên thực tế, lãi suất vay ưu đãi thường chỉ áp dụng trong giai đoạn đầu, sau đó ngân hàng sẽ áp dụng mức lãi suất cơ sở cộng thêm biên độ 3,5-4%, dẫn đến chi phí trả nợ tăng lên đáng kể. Điều này đòi hỏi người vay phải tính toán kỹ lưỡng trước khi quyết định vay mua nhà.

Theo các chuyên gia, để giúp người trẻ tiếp cận nhà ở dễ dàng hơn, cần có thêm các giải pháp như kéo dài thời gian vay lên 30-35 năm để giảm áp lực trả nợ hàng tháng; giữ lãi suất ổn định trong dài hạn, tránh biến động lớn sau thời gian ưu đãi; phát triển nhiều dự án nhà ở giá rẻ, đặc biệt là ở khu vực vùng ven với cơ sở hạ tầng kết nối tốt; tăng hỗ trợ từ Chính phủ, chẳng hạn như giảm thuế phí hoặc trợ cấp lãi suất cho người mua nhà lần đầu./.