Xuất khẩu thời gian vừa qua đã trở thành một trong những động lực chính đóng góp vào tăng trưởng cao của Việt Nam qua tạo việc làm và mở rộng sản xuất trong nước.
Tăng tỷ trọng xuất khẩu công nghệ cao
Xuất khẩu thời gian vừa qua đã trở thành một trong những động lực chính đóng góp vào tăng trưởng cao của Việt Nam qua tạo việc làm và mở rộng sản xuất trong nước. Đây được xem là điểm sáng nhất của nền kinh tế 8 tháng đầu năm khi kim ngạch xuất khẩu đạt gần 305 tỷ USD, tăng hơn 14,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Trong đó, nhóm các sản phẩm công nghệ cao như: máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện... tiếp tục giữ vai trò nổi bật với kim ngạch gần 67 tỷ USD, dẫn đầu các nhóm hàng và tăng trên 43% so với cùng kỳ của năm trước. Điều này một lần nữa cho thấy: sự dịch chuyển về cơ cấu xuất khẩu như chiến lược đề ra, theo hướng: Tăng nhóm hàng có hàm lượng công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn. Từ đó đóng góp hiệu quả cho tăng trưởng .
Những sản phẩm bảng mạch điện tử dùng trong các sản phẩm thông minh, điện, giáo dục... có xuất xứ Việt Nam đang được nhiều thị trường thế giới ưa chuộng và tăng nhập khẩu.
Như tại một nhà máy, 85% linh kiện cho một chiếc máy in xuất khẩu được doanh nghiệp trong nước cung ứng. Điều này không chỉ giúp các doanh nghiệp, nhất là khu vực có vốn đầu tư nước ngoài có nguồn cung linh kiện, thiết bị nội địa ổn định với giá cả cạnh tranh, mà còn giúp nền kinh tế Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị sản phẩm công nghệ cao toàn cầu.
Ông Ogata Haruhisa - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Công nghệ máy văn phòng Kyocera Việt Nam cho biết: "Với cơ chế của Việt Nam đẩy mạnh sự phát triển của ngành công nghiệp kỹ thuật cao, chúng tôi hy vọng sẽ nâng tỷ lệ nội địa hóa lên trên 90% trong những năm tiếp theo".
Những kết quả này có được là nhờ vào các chính sách ưu đãi dành cho doanh nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam thời gian qua như ưu đãi về thuế, miễn giảm tiền thuê đất, hỗ trợ tài chính cho các dự án lớn và nhất là những ưu đãi đặc biệt cho ngành bán dẫn.
Ông Lê Trung Hiếu - Phó Giám đốc Sở Tài chính TP. Hà Nội chia sẻ: "Định hướng thu hút đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, công nghệ cao, đặc biệt là các công nghệ liên quan đến chip bán dẫn AI. Chúng tôi cũng rất mong muốn khi các nhà đầu tư chiến lược đầu tư vào Việt Nam đều đi kèm theo một giải pháp, cam kết là sẽ chuyển giao công nghệ và dần dần sẽ tiến tới là chúng ta sẽ làm chủ các công nghệ".
Khi cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam đang dần dịch chuyển theo hướng giảm sự phụ thuộc vào các mặt hàng nông sản và công nghiệp nhẹ truyền thống sang tăng xuất khẩu các sản phẩm công nghệ cao không chỉ giúp tăng kim ngạch bền vững, mà còn thúc đẩy các ngành công nghiệp phụ trợ trong nước mở rộng sản xuất kinh doanh, qua đó tăng thu nhập cho người lao động.
Giữ đà xuất khẩu để đảm bảo mục tiêu tăng trưởng
Trong những tháng còn lại của năm nay, động lực tăng trưởng xuất khẩu dự báo phải đối mặt với nhiều sức ép như ảnh hưởng của chính sách thuế đối ứng từ Mỹ, chi phí nguyên vật liệu, logistics tăng và cạnh tranh gay gắt từ các thị trường lớn như Mỹ, châu Âu... Không chỉ thúc đẩy, mà làm mới động lực tăng trưởng xuất khẩu hiện được xem là nhiệm vụ quan trọng và trọng tâm trong những tháng cuối năm, nhằm góp phần giúp nền kinh tế đạt tăng trưởng trên 8% như đã đề ra.
Da giày và túi xách tiếp tục khẳng định vai trò xuất khẩu chủ lực khi 8 tháng qua kim ngạch đạt hơn 21,2 tỷ USD, tăng trên 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu tiếp tục giữ được đà tăng trưởng này, mục tiêu 30 tỷ USD xuất khẩu trong cả năm hoàn toàn khả thi, đóng góp quan trọng vào mục tiêu tăng trưởng chung của nền kinh tế.
Bà Phan Thị Thanh Xuân - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Da giày và Túi xách Việt Nam nêu ý kiến: "Cùng chung tay xây dựng phát triển thị trường nguyên phụ liệu chủ động ngay tại Việt Nam. Thị trường này cần hai yếu tố, thứ nhất là vấn đề về chính sách, thứ hai là tạo ra thị trường có sự tham gia của các nhà sản xuất nội địa tham gia mạnh mẽ, chúng ta mới có thể có được lợi thế".
Ngành gỗ và lâm sản cũng đang được kỳ vọng sẽ tăng nhanh tỷ trọng đóng góp vào tăng trưởng xuất khẩu cả nước trong giai đoạn cuối năm. Dự báo, trong 4 tháng tới, ngành có thể xuất khẩu khoảng 1,5 tỷ USD mỗi tháng, nâng tổng kim ngạch cả năm lên 18 tỷ USD.
Ông Ngô Sỹ Hoài - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam nhận định: "Điều đáng mừng là một số thị trường mặc dù ít nhưng có tăng trưởng tương đối tốt như thị trường Tây Ban Nha, thị trường Hà Lan, thị trường Trung Đông đều có tăng trưởng từ 30-50% trong năm nay".
Chủ động nguồn cung và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa là điều mà Bộ Công thương khuyến cáo các doanh nghiệp để xuất khẩu hiệu quả và bền vững. Bởi điều này không chỉ giảm rủi ro chi phí, mà còn đảm bảo nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đáp ứng các yêu cầu khắt khe để hưởng ưu đãi thuế.
Ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương đưa ra nhận định: "Về mặt lâu dài, chúng ta phải tìm cách đa dạng hóa nguồn cung theo cả hai góc độ. Thứ nhất là có thị trường thay thế để chúng ta tìm kiếm nguồn nhập khẩu. Quan trọng hơn là việc chúng ta phải đẩy mạnh nội địa hóa nguồn cung đó, vừa góp phần chủ động nguồn cung, vừa đồng thời giảm chi phí".
Với các giải pháp đưa ra, mục tiêu phấn đấu đưa tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tăng 12%, thặng dư thương mại 30 tỷ USD trong năm nay là hoàn toàn khả thi, qua đó góp phần quan trọng vào mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8% trong năm nay.