Gỡ nút thắt về tiền lương trong doanh nghiệp có vốn Nhà nước

Một trong những điểm mới được các chuyên gia, doanh nghiệp đánh giá là "đột phá" chính là trao quyền tự quyết lương, thưởng cho doanh nghiệp có vốn Nhà nước, thay vì như trước đây là do Chính phủ quy định. Ngoài ra, doanh nghiệp có vốn Nhà nước cũng được trích tối đa 3 tháng lương để lập Quỹ khen thưởng, phúc lợi trên cơ sở kết quả đánh giá, xếp loại doanh nghiệp.

Điều này được kỳ vọng sẽ tạo động lực để các doanh nghiệp Nhà nước có thể nâng cao tính cạnh tranh trong việc thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay.

Theo các chuyên gia, thực tế cho thấy, một kỹ sư giỏi hay chuyên gia đầu ngành có thể nhận mức lương hàng trăm triệu đồng mỗi tháng tại các doanh nghiệp tư nhân, nhưng ở khối doanh nghiệp có vốn Nhà nước, con số này chỉ dừng lại ở mức hơn chục triệu đồng. Điều này khiến việc thu hút nhân lực chất lượng cao trở thành một thách thức lớn.

Giờ đây, khi Luật 68 đã mở đường cho các doanh nghiệp có vốn Nhà nước được tự quyết lương, thưởng sẽ là một "làn gió mới" để thu hút nhân tài.

PGS.TS. Ngô Trí Long - Chuyên gia kinh tế cho biết: "Nghề giáo viên, nghề y bác sỹ, hay nghề phóng viên báo chí cũng là nghề đòi hỏi chất xám rất lớn, thời gian làm việc vô hạn. Đồng thời với một cơ chế như cũ khó có khả năng thu hút được người ta, làm người ta nản lòng. Người ta nói động lực làm việc cho người lao động bằng kích thích vật chất và tinh thần. Vật chất ở đây là lương thưởng, phúc lợi. Để cho họ tự quyết định, đó là điều hết sức quan trọng".

Với những doanh nghiệp có yêu cầu cao về chuyên môn như Tổng Công ty Hàng không Việt Nam, việc được quyết lương thưởng đã mở ra cơ hội rất lớn trong việc tiếp cận nguồn lực quốc tế, nhất là các phi công.

Thay vì chờ phê duyệt từ cấp trên, tới đây, doanh nghiệp sẽ được tự xây dựng thang bảng lương, cơ chế thưởng theo kết quả kinh doanh, năng suất lao động - tương tự giống như doanh nghiệp tư nhân.

Ông Đặng Ngọc Hòa - Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng Công ty Hàng không Việt Nam chia sẻ: "Vietnam Airline hoàn toàn có thể đi thuê các chuyên gia có năng lực trình độ nước ngoài, hoặc các phi công dày dặn kinh nghiệm của nước ngoài, để đảm bảo cho hoạt động sản xuất kinh doanh của mình. Chúng tôi có nguồn quỹ tiền lương cho Hội đồng quản trị tự quyết định để có thể làm được việc này. Trước để làm việc này rất khó khăn".

Tuy nhiên, để Luật 68 thực sự đi vào cuộc sống, một số doanh nghiệp cho rằng cần thêm sự đồng bộ từ các văn bản hướng dẫn dưới luật.

Ông Trần Công Hòa - Thành viên HĐTV Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) nêu ý kiến: "Trong Luật có ghi Chính phủ sẽ hướng dẫn thêm về vấn đề tiền lương của doanh nghiệp. Hiện tại, chúng ta đang áp dụng Nghị định số 44, được ban hành trước Luật 68. Nay Luật 68 ra đời, chúng tôi kiến nghị là Nghị định số 44 cũng cần sửa đổi cho phù hợp hơn với Luật 68".

Tự chủ trong lương, thưởng là một bước đi cần thiết, bởi sẽ không có một đội ngũ mạnh nếu thiếu cơ chế đãi ngộ công bằng và linh hoạt. Luật số 68 được kỳ vọng sẽ là cú hích để doanh nghiệp có vốn Nhà nước vươn lên cạnh tranh sòng phẳng, thu hút người tài và đóng góp hiệu quả hơn cho nền kinh tế.