Kinh tế toàn cầu thiệt hại 220 tỷ USD vì thiên tai

Báo cáo sơ bộ từ tập đoàn tái bảo hiểm hàng đầu thế giới Swiss Re công bố ngày 16/12 cho thấy, tổng thiệt hại về kinh tế trên toàn cầu do thảm họa thiên nhiên trong năm 2025 đã giảm mạnh nhờ sự "vắng bóng" bất thường của các cơn bão lớn đổ bộ vào Mỹ. Tuy nhiên, các hình thái thời tiết cực đoan khác như cháy rừng và giông bão vẫn gây ra những tổn thất nặng nề, duy trì gánh nặng bồi thường ở mức cao kỷ lục trong lịch sử ngành bảo hiểm.

Tổng thiệt hại về kinh tế trên toàn cầu ước đạt 220 tỷ USD, giảm 33% so với năm 2024. Trong đó, tổn thất được bảo hiểm chi trả là 107 tỷ USD, giảm 24%.

Mặc dù con số này đã hạ nhiệt đáng kể, nhưng năm 2025 vẫn đánh dấu năm thứ sáu liên tiếp thiệt hại được bảo hiểm vượt ngưỡng 100 tỷ USD, phản ánh xu hướng rủi ro thiên tai ngày càng trở nên đắt đỏ và phức tạp. Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm trong tổng thiệt hại là diễn biến "ôn hòa" hơn dự kiến của mùa bão Bắc Đại Tây Dương.

Dù ghi nhận 13 cơn bão nhiệt đới được đặt tên, trong đó có 3 siêu bão cấp 5 (Erin, Humberto và Melissa), nhưng lần đầu tiên trong một thập kỷ, không có cơn bão nào đổ bộ trực tiếp vào bờ biển nước Mỹ. Cơn bão gây thiệt hại lớn nhất là Melissa, tàn phá Jamaica, Haiti và Cuba với mức tổn thất được bảo hiểm khoảng 2,5 tỷ USD – một con số tương đối khiêm tốn so với sức tàn phá của các siêu bão trong quá khứ.

Tuy nhiên, bức tranh rủi ro toàn cầu đang có sự dịch chuyển đáng lo ngại. Mỹ tiếp tục là tâm điểm khi chiếm tới 83% tổng thiệt hại được bảo hiểm toàn cầu, nhưng động lực chính không đến từ bão biển mà từ "hiểm họa thứ cấp".

Đáng chú ý nhất là thảm họa cháy rừng tại Los Angeles, được Swiss Re xác nhận là vụ cháy rừng gây thiệt hại tài chính lớn nhất trong lịch sử thế giới với mức tổn thất được bảo hiểm lên tới 40 tỷ USD. Bên cạnh đó, các cơn giông bão dữ dội (kèm mưa đá, lốc xoáy) cũng gây thiệt hại 50 tỷ USD, biến 2025 thành năm tốn kém thứ ba trong lịch sử đối với loại hình thiên tai này.

Ông Balz Grollimund, Giám đốc phụ trách rủi ro thảm họa tại Swiss Re, cho rằng sự gia tăng tổn thất không chỉ do biến đổi khí hậu mà còn chịu tác động mạnh mẽ từ các yếu tố kinh tế - xã hội. Quá trình đô thị hóa nhanh chóng tại các khu vực dễ bị tổn thương, kết hợp với giá trị tài sản gia tăng và lạm phát chi phí xây dựng, đang khiến "hóa đơn" cho mỗi thảm họa ngày càng phình to.

Tại Đông Nam Á, báo cáo cũng ghi nhận các đợt lũ quét và lũ sông nghiêm trọng trong tháng 11. Mặc dù Swiss Re chưa đưa ra con số ước tính thiệt hại cụ thể cho khu vực này ở giai đoạn hiện tại, nhưng đây là lời cảnh báo rõ ràng về tính dễ bị tổn thương của hạ tầng trước các hiện tượng thời tiết cực đoan.

Chuyên gia kinh tế Jerome Jean Haegeli của Swiss Re nhấn mạnh trong bối cảnh các sự kiện đơn lẻ ít gây thiệt hại lớn, nhưng tần suất các sự kiện quy mô vừa và nhỏ lại gia tăng dày đặc, việc tăng cường các biện pháp phòng ngừa, bảo vệ và sẵn sàng ứng phó là chìa khóa sống còn để bảo vệ sinh mạng và tài sản.