Mỹ cải cách quy định xuất khẩu chip AI, siết chặt kiểm soát công nghệ

Trong cùng thông báo, Bộ Thương mại Mỹ nhấn mạnh việc sử dụng chip AI Ascend của tập đoàn Huawei – dù ở bất kỳ quốc gia nào – đều vi phạm các quy định xuất khẩu của Mỹ. Ngoài ra, Mỹ cũng đang chuẩn bị các cảnh báo về rủi ro an ninh quốc gia nếu để công nghệ AI của Mỹ bị lợi dụng để huấn luyện mô hình trí tuệ nhân tạo do Trung Quốc phát triển.

Bộ Thương mại khẳng định quy định mới là một phần của chiến lược công nghệ toàn diện, nhằm bảo vệ các tài sản trí tuệ cốt lõi và tránh để công nghệ rơi vào tay các đối thủ chiến lược.

Dù có nhiều thay đổi, nhưng các biện pháp kiểm soát đối với Trung Quốc sẽ không được nới lỏng. Mỹ đã nhiều lần tăng cường hạn chế xuất khẩu bán dẫn tiên tiến sang Trung Quốc kể từ năm 2022, và chính sách này vẫn được duy trì dưới thời Tổng thống Trump.

Tuy nhiên, với các quốc gia ngoài Trung Quốc, Mỹ mở ra cơ hội tiếp cận chip AI thông qua đàm phán song phương, kết hợp giữa yếu tố công nghệ, đầu tư, và quan hệ ngoại giao. Đây được kỳ vọng sẽ là nền tảng cho một trật tự công nghệ mới, trong đó Mỹ giữ vai trò dẫn dắt, nhưng vẫn duy trì ảnh hưởng toàn cầu bằng cách thiết lập "liên minh công nghệ đáng tin cậy".

Các doanh nghiệp công nghệ lớn của Mỹ, đặc biệt là Nvidia – hãng sản xuất chip AI hàng đầu, đã nhiều lần phản đối việc gia tăng hạn chế xuất khẩu. CEO Jensen Huang từng cảnh báo rằng việc cấm bán chip cho các quốc gia thứ ba có thể khiến họ tìm đến Trung Quốc như một giải pháp thay thế, điều này đe dọa doanh thu và vị thế toàn cầu của các công ty Mỹ.

Nvidia từng chịu tổn thất nặng khi bị cấm bán dòng chip H20 tại Trung Quốc, khiến hãng thiệt hại tới 5,5 tỷ USD. Ông Huang cho rằng Trung Quốc vẫn là thị trường tiềm năng trị giá tới 50 tỷ USD cho chip AI trong những năm tới, và các công ty Mỹ nên được phép tiếp cận thị trường này một cách có điều kiện.

Việc Mỹ chủ động thay đổi chính sách kiểm soát xuất khẩu chip AI thể hiện rõ định hướng tăng cường bảo vệ công nghệ cốt lõi, kiểm soát chuỗi cung ứng và mở rộng ảnh hưởng quốc tế thông qua các liên minh công nghệ. Tuy nhiên, sự thay đổi này cũng đặt ra bài toán cân bằng giữa an ninh quốc gia và tăng trưởng kinh tế, giữa chiến lược đối đầu với Trung Quốc và nhu cầu hợp tác toàn cầu về công nghệ./.