Xe máy điện “nóng dần” trước lộ trình hạn chế xe xăng

Sau khi Hội đồng Nhân dân Thành phố Hà Nội thông qua nghị quyết về việc thí điểm thiết lập vùng phát thải thấp, thị trường xe máy điện đã bắt đầu ghi nhận những tín hiệu tích cực. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia, để thị trường xe điện có thể bứt phá mạnh mẽ, cần phải giải quyết triệt để rào cản về hạ tầng và an toàn, cùng với việc truyền thông chi tiết về lộ trình hạn chế xe xăng và điều kiện chuyển đổi.

Lượng khách tìm hiểu tăng mạnh, xu hướng dịch vụ dẫn dắt

Theo nghị quyết vừa được thông qua, từ ngày 1/7/2026, thành phố sẽ bắt đầu thí điểm hạn chế hoặc cấm xe máy chạy xăng theo khung giờ nhất định trong khu vực Vành đai 1, sau đó mở rộng dần ra các vành đai khác.

Các đại lý xe máy điện chủ động nguồn hàng để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

Ghi nhận tại các đại lý trong những ngày qua cho thấy sự quan tâm của khách hàng đối với xe máy điện đang tăng lên. Nhân viên bán hàng tại đại lý VinFast trên đường Lạc Long Quân (Tây Hồ) cho biết, lượng khách hàng đến xem và tìm hiểu để mua xe đã tăng đáng kể. Những mẫu xe được khách hàng quan tâm hầu hết thuộc tầm giá vừa phải, như Feliz, Evo Grand, Neo.

Đáng chú ý, nhân viên này tiết lộ: "Trong số những người mua xe, nhóm khách hàng có nhu cầu chạy xe dịch vụ ngày càng tăng. Để chuẩn bị cho dịp này thì đại lý chúng tôi cũng đã chủ động đặt hàng sớm với nhà máy để sẵn nguồn cung ra thị trường, tránh xảy ra cháy hàng hay phải đợi giao hàng".

Tương tự, tại một đại lý xe máy điện Yadea ở Thủ đô, nhân viên bán hàng cũng xác nhận lượng khách xem xe tăng đáng kể từ khi có thông tin về chủ trương hạn chế xe xăng. Dù doanh số chưa quá đột biến, nhưng tình hình kinh doanh đã khả quan hơn rất nhiều so với trước đây.

Trong khi đó, tại các đại lý xe máy truyền thống như Honda và Yamaha, cán cân vẫn nghiêng về các mẫu xe xăng. Tuy nhiên, điều này cũng dễ hiểu vì trong cơ cấu sản phẩm của các thương hiệu này phần lớn vẫn là các mẫu xe truyền thống.

Thay vì khan hàng, tăng giá khi nhu cầu mua xe của người dân lên cao như các năm trước, nhiều hãng xe máy xăng giảm giá, kích cầu trước sức ép từ xe máy điện.

Tháng 11, các hãng xe máy trong nước xuất xưởng khoảng 338.000 xe mới, mức cao nhất từ đầu năm, tăng 7% so với tháng trước và 13,5% so với cùng kỳ 2024, theo báo cáo từ Cục Thống kê (Bộ Tài chính). Từ đầu năm đến hết tháng 11, các hãng xuất xưởng gần 3,1 triệu xe máy các loại, tăng khoảng 7,4% so với cùng kỳ 2024.

Rào cản tâm lý và kỳ vọng tăng trưởng còn chia rẽ

Thị trường đang có sự phân hóa rõ rệt: một bộ phận người dân đã cởi mở hơn với xe điện, trong khi một bộ phận vẫn trung thành với xe xăng.

Theo phụ trách hệ thống xe máy điện của 1 nhãn hàng, đa số khách hàng ủng hộ việc hạn chế xe xăng, chủ yếu xuất phát từ nhận thức về mức độ ô nhiễm mà họ đang phải đối mặt hằng ngày. Khách hàng cũng dần nhận ra lợi ích kinh tế khi chi phí vận hành xe điện rẻ hơn đáng kể so với xe xăng.

Vị đại diện này chia sẻ về lợi ích kinh tế: "Chi phí sở hữu một chiếc xe điện chính hãng khoảng 20 triệu đồng, được bảo hành từ 6-8 năm, mỗi tháng chỉ tương đương với một khoản phí dịch vụ viễn thông thông thường." Anh cũng cho rằng, sự minh bạch về chất lượng và chế độ bảo hành rõ ràng từ các hãng lớn đã củng cố niềm tin của khách hàng.

Tuy nhiên, kỳ vọng tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường xe máy điện chưa thể diễn ra ngay lập tức và rõ rệt do vẫn còn một bộ phận khách hàng chưa thực sự sẵn sàng chuyển đổi.

Đại diện một đại lý xe máy Honda nhận định về tâm lý này: "Một bộ phận khách hàng còn lưỡng lự với xe điện là bởi tâm lý chờ đợi. Họ phân vân giữa việc tiếp tục dùng xe xăng và chuyển sang xe điện. Một số người thậm chí còn chưa thực sự hiểu rõ về sự tác động sắp tới của chủ trương cấm xe xăng."

Ngày hội "Thu xăng đổi điện" của Vinfast mới được tổ chức tại Hà Nội.

Thời gian qua, các hãng xe máy điện cũng tích cực triển khai các hoạt động, chính sách ưu đãi nhằm khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng dòng xe thân thiện môi trường. VinFast triển khai 500 trạm "Đổi xăng lấy điện" trên quy mô 34 tỉnh, thành phố, thường xuyên tổ chức các sự kiện vào dịp cuối tuần, giúp người dân có cơ hội trải nghiệm, bán xe xăng cũ và đổi xe máy điện.

Các chuyên gia nhận định, thời điểm từ nay đến tháng 7/2026 sẽ chứng kiến những thay đổi rõ rệt về thị phần giữa xe máy xăng và xe máy điện, bởi xu thế giao thông xanh sẽ không đảo ngược. Cuối tháng 11, HĐND TP Hà Nội thông qua nghị quyết vùng phát thải thấp (LEZ), cấm xe máy xăng lưu thông theo từng khung giờ hoặc khu vực, gồm shipper công nghệ, từ tháng 7/2026.

Thị trường xe máy điện Việt Nam hiện lớn thứ ba thế giới về doanh số và đứng đầu khu vực Đông Nam Á, theo Motorcycles Data. Trong đó, nhu cầu của người dân về xe máy điện tăng cao nhất, khi các mẫu xe dưới 4 kW (không cần bằng lái) tăng 89% và các dòng xe trên 4 kW (cần bằng lái) tăng đến 197%.