Nhiệt độ tăng cao, cảnh báo nguy cơ mất an toàn thực phẩm và 5 nguyên tắc cần nhớ

Mùa nóng là thời điểm nguy cơ mất an toàn thực phẩm gia tăng mạnh do nhiệt độ cao tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, nấm mốc phát triển nhanh chóng trong thực phẩm. Thực phẩm dễ ôi thiu, biến chất nếu không được bảo quản đúng cách, đặc biệt là các loại thức ăn chế biến sẵn, thực phẩm tươi sống và đồ uống đường phố. 

Bên cạnh đó, thói quen tiêu dùng thực phẩm không rõ nguồn gốc, bảo quản ngoài trời lâu hoặc ăn uống tại những nơi kém vệ sinh càng làm tăng nguy cơ ngộ độc và các bệnh truyền qua thực phẩm. Việc tăng cường kiểm soát, nâng cao ý thức người dân trong lựa chọn, chế biến và bảo quản thực phẩm an toàn là rất cần thiết trong giai đoạn này. Để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình, hãy cùng ghi nhớ 5 nguyên tắc an toàn thực phẩm mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo.

Nguyên tắc đầu tiên là giữ vệ sinh sạch sẽ. Vi sinh vật gây bệnh có thể hiện diện ở khắp nơi – trong đất, nước, động vật và cả con người – và dễ dàng lây lan vào thức ăn thông qua tay, khăn lau hay đồ dùng nhà bếp. Vì vậy, cần rửa tay sạch sẽ trước khi nấu nướng và trong suốt quá trình chế biến thực phẩm. Việc rửa tay sau khi đi vệ sinh là điều tối quan trọng. Bên cạnh đó, cần giữ gìn khu vực bếp và nơi bảo quản thực phẩm luôn sạch sẽ, tránh sự xâm nhập của côn trùng, vật nuôi và các loài gây hại. Đồ dùng chế biến như dao, thớt, nồi, chảo cũng cần được vệ sinh kỹ lưỡng sau mỗi lần sử dụng.

Nguyên tắc thứ hai là bảo quản riêng biệt thực phẩm sống và thực phẩm đã nấu chín. Các loại thực phẩm tươi sống, đặc biệt là thịt, thịt gia cầm và hải sản, có thể chứa vi khuẩn nguy hiểm và dễ lây nhiễm sang các loại thức ăn khác nếu không được bảo quản đúng cách. Vì vậy, cần phân loại, bảo quản riêng thực phẩm sống và chín, sử dụng các hộp đựng phù hợp và kín khí. Khi chế biến, người nội trợ nên dùng riêng dao, thớt cho thực phẩm sống để tránh lây chéo. Đây là thói quen đơn giản nhưng rất hiệu quả trong phòng ngừa bệnh do vi khuẩn thực phẩm gây ra.

Nguyên tắc thứ ba là nấu kỹ thực phẩm. Nhiệt độ cao giúp tiêu diệt phần lớn các loại vi sinh vật nguy hại. Đặc biệt, các món như thịt băm, thịt nướng, thịt gia cầm cần được nấu chín kỹ, đảm bảo nhiệt độ bên trong thực phẩm đạt tối thiểu 70°C. Đối với súp hoặc các món hầm, nên đun sôi đều và kỹ. Những món ăn đã nấu chín nếu cần hâm nóng lại cũng phải đảm bảo nhiệt độ đủ cao. Sự chủ quan trong việc nấu chưa chín kỹ hoặc hâm nóng qua loa là nguyên nhân dẫn đến nhiều ca ngộ độc thực phẩm trong mùa hè.

Nguyên tắc thứ tư là bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ an toàn. Vi khuẩn sinh sôi rất nhanh ở nhiệt độ phòng, đặc biệt trong khoảng 5°C đến 60°C. Do đó, không nên để thức ăn chín ở ngoài quá 2 tiếng. Thực phẩm đã chế biến, các món dễ hỏng như thịt, hải sản, sữa... cần được bảo quản ở nhiệt độ dưới 5°C. Khi ăn cần hâm nóng lại đạt trên 60°C để đảm bảo an toàn. Ngoài ra, người tiêu dùng nên chú ý không rã đông thực phẩm ở nhiệt độ phòng, mà nên thực hiện trong ngăn mát tủ lạnh hoặc bằng phương pháp an toàn khác. Cũng không nên tích trữ quá nhiều thực phẩm lâu ngày trong tủ lạnh, tránh việc thực phẩm biến chất dù còn trong thời gian bảo quản.

Cuối cùng, nguyên tắc thứ năm là sử dụng nước sạch và thực phẩm tươi sống. Nước chưa đun sôi, nước đá không rõ nguồn gốc có thể chứa nhiều vi khuẩn gây bệnh. Thực phẩm không đảm bảo vệ sinh cũng tiềm ẩn nguy cơ gây ngộ độc hoặc truyền bệnh. 

Vì vậy, cần sử dụng nguồn nước sạch, chọn lựa thực phẩm tươi sống, rõ nguồn gốc. Với các sản phẩm đã qua chế biến, nên ưu tiên những mặt hàng được tiệt trùng, có bao bì và nhãn mác đầy đủ. Rau quả, đặc biệt là rau ăn sống, cần được rửa thật kỹ trước khi sử dụng. Tuyệt đối không dùng thực phẩm đã quá hạn hoặc có dấu hiệu hư hỏng. Mỗi người nên trang bị kiến thức cơ bản về an toàn thực phẩm, từ lựa chọn, sơ chế đến nấu nướng và bảo quản để chủ động phòng ngừa rủi ro cho bản thân và gia đình.