Miễn viện phí toàn dân là bước tiến lớn trong chính sách y tế, giảm gánh nặng chi phí và nâng cao công bằng trong chăm sóc sức khỏe, hướng đến an sinh bền vững.
Dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị do Bộ Y tế đang xây dựng đặt ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, mở rộng quyền chăm sóc sức khỏe cơ bản được thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh. Các nhóm đối tượng như học sinh, sinh viên, hộ nghèo, người cao tuổi... sẽ được đầu tư tăng mức hỗ trợ mua thẻ bảo hiểm y tế.
Bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế
"Đây là một chính sách rất nhân văn. Tuy nhiên, cần hiểu rõ rằng miễn viện phí phải gắn liền với một trụ cột vô cùng quan trọng, đó là bảo hiểm y tế. Miễn viện phí không có nghĩa là người dân cứ đến cơ sở y tế là sẽ được miễn tất cả các chi phí, mà thay vào đó, các khoản chi sẽ được quỹ bảo hiểm y tế chi trả trong phạm vi các dịch vụ y tế cơ bản và thiết yếu", bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế cho biết.
Theo dự thảo, từ năm 2026 đến 2030, ngành y tế đặt mục tiêu bảo đảm 90% người dân được tiếp cận đầy đủ dịch vụ dự phòng, tăng tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế lên 100%, giảm chi tiền túi của người dân khi đi khám chữa bệnh xuống dưới 20%.
"Vấn đề cốt lõi là làm thế nào để giảm gánh nặng chi tiêu y tế từ tiền túi của người dân. Khi người dân không may mắc bệnh, họ cần được hỗ trợ chi trả các khoản phí khám chữa bệnh cơ bản từ quỹ bảo hiểm, để không còn phải lo lắng vì tỷ lệ đồng chi trả cao, điều vốn là nỗi ám ảnh với nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn", bà Trang cho biết thêm.
Lộ trình miễn viện phí được xác định triển khai từ các tuyến y tế cơ sở. Trạm y tế xã sẽ được đầu tư nguồn lực về nhân sự, trang thiết bị, hệ thống thông tin, để đủ năng lực khám chữa bệnh ban đầu, giảm tải cho tuyến trên, từ đó tăng cường hiệu quả miễn viện phí.
"Hiện nay, trước hết trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 6 tuổi, đã được Nhà nước mua thẻ bảo hiểm y tế và chi trả toàn bộ chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi của bảo hiểm y tế. Bên cạnh đó, một số đối tượng như người có công, các đối tượng thuộc diện chính sách xã hội cũng được thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh. Đối với người nghèo, Nhà nước hỗ trợ toàn bộ chi phí mua thẻ bảo hiểm y tế. Như vậy, có thể thấy một số nhóm đối tượng đã được bảo hiểm y tế chi trả toàn bộ chi phí khám chữa bệnh", bà Trang chia sẻ.
Không ít ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng để triển khai chính sách miễn viện phí toàn dân, nhà nước cần có lộ trình rõ ràng, huy động nguồn lực từ ba phía: Ngân sách, bảo hiểm và xã hội hóa. Nguồn lực cho quỹ bảo hiểm cũng cần được bổ sung bằng các mức đóng hợp lý hơn đối với đối tượng do nhà nước đóng.
Ông Nguyễn Văn Hiên, đại biểu Quốc hội khóa XII, XIII
"Chính sách bảo hiểm y tế của Việt Nam, sau hơn 30 năm triển khai, đến nay đã cho thấy hiệu quả rõ rệt trong thực tế. Tuy nhiên, cũng giống như quá trình phát triển kinh tế, vấn đề đặt ra là làm thế nào để vượt qua những giới hạn tăng trưởng, tránh tình trạng chạm trần vô hình. Trong bối cảnh này, cam kết mạnh mẽ từ Đảng và Nhà nước trong việc từng bước miễn phí dịch vụ y tế cho người dân thể hiện rõ quyết tâm chính trị và kỳ vọng lớn lao vào một hệ thống an sinh bền vững, công bằng và nhân văn", ông Nguyễn Văn Hiên, đại biểu Quốc hội khóa XII, XIII chia sẻ.
"Đây là một chính sách đòi hỏi nguồn lực rất lớn, do đó việc triển khai theo lộ trình là hết sức cần thiết. Việc huy động nguồn lực cũng cần có sự tham gia từ ba phía. Trước hết là từ trụ cột bảo hiểm y tế. Chúng ta phải thực hiện được mục tiêu bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân, làm sao để mọi người dân đều tham gia và được bảo vệ trong một quỹ chung. Quỹ bảo hiểm y tế chính là nơi lấy số đông bù cho số ít, lấy người khỏe hỗ trợ người yếu, lấy người có điều kiện kinh tế để san sẻ cho người nghèo", bà Trang nhận định.
Tiến tới miễn viện phí toàn dân không chỉ là định hướng chính sách có tính nhân văn sâu sắc mà còn là biểu hiện rõ nét cho sự phát triển hài hòa giữa kinh tế và an sinh xã hội. Khi người dân không còn nỗi lo về chi phí y tế, họ sẽ chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe từ sớm, từ xa. Đó cũng là tiền đề để xây dựng một xã hội khỏe mạnh, phát triển bền vững và đoàn kết trên nền tảng sẻ chia và trách nhiệm cộng đồng./.