“Đòn” thuế của Mỹ hướng tới lĩnh vực dược phẩm và chip nhập khẩu

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 6/8 phát tín hiệu rằng ông có thể công bố loạt thuế mới đối với dược phẩm và chip bán dẫn nhập khẩu ngay trong tuần tới, giữa lúc loạt biện pháp thuế quan đang định hình lại quan hệ thương mại toàn cầu.

Các nền kinh tế trên thế giới đang chuẩn bị đối phó với các đợt thuế mới từ Mỹ, bắt đầu với nhiều mặt hàng từ Brazil từ ngày 6/8, sau đó mở rộng sang hàng chục nền kinh tế khác - bao gồm Liên minh châu Âu (EU) và Đài Loan (Trung Quốc).

Kế hoạch áp thuế quy mô lớn của ông Trump đã thúc đẩy hàng loạt hoạt động ngoại giao, trong đó giới chức Thụy Sĩ vội vã đến Washington hôm 4/8 để tìm cách tránh các mức thuế trừng phạt.

Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ dường như quyết tâm mở rộng cuộc chiến thương mại. Phát biểu với CNBC ngày 5/8, ông Trump cho biết thuế nhập khẩu đối với dược phẩm có thể lên tới 250%, đồng thời tiết lộ kế hoạch đánh thuế mới với chip bán dẫn. Ông nói: “Ban đầu, chúng tôi sẽ áp mức thuế thấp với dược phẩm, nhưng trong vòng 1 đến 1,5 năm, tối đa là vậy, mức thuế sẽ tăng lên 150%. Sau đó sẽ lên 250%, vì chúng tôi muốn dược phẩm được sản xuất trong nước”. Ông cũng khẳng định chính quyền Mỹ sẽ công bố loạt thuế mới “trong vòng một tuần tới”.

Từ tháng 4/2025, ông Trump đã áp mức thuế 10% lên hầu hết các đối tác thương mại, đồng thời thiết lập các mức thuế khác nhau cho từng nền kinh tế. Tuy nhiên, loạt thuế mới có hiệu lực từ ngày 7/8 sẽ không bao gồm một số mặt hàng như dược phẩm, thép, nhôm và gỗ - vốn đang bị áp riêng theo từng ngành.

Điều này đồng nghĩa với việc mức thuế 39% mà Thụy Sĩ đang tìm cách tránh trong tuần này không áp lên dược phẩm. Tuy nhiên, kế hoạch áp thuế riêng với dược phẩm nhập khẩu nhiều khả năng vẫn là chủ đề gây tranh cãi trong bất kỳ cuộc đàm phán nào, nhất là khi dược phẩm chiếm tới 60% kim ngạch xuất khẩu của Thụy Sĩ sang Mỹ trong năm 2024.

Ngoài Thụy Sĩ, phần lớn hàng hóa từ EU sẽ chịu mức thuế 15% từ ngày 6/8, dù Mỹ và châu Âu đã đạt được một thỏa thuận nhằm tránh mức thuế cao hơn. Tuy nhiên, ông Trump cảnh báo mức thuế có thể tăng trở lại nếu EU không thực hiện đầy đủ cam kết trong thỏa thuận.

Một số mặt hàng nhập khẩu từ Canada cũng nằm trong danh sách bị áp thuế, dù Thủ tướng Mark Carney hôm 5/8 khẳng định hơn 85% hoạt động thương mại giữa hai nước láng giềng Bắc Mỹ vẫn được miễn thuế nhờ các cơ chế hiện hành.

Song song với việc xem xét dược phẩm và chip, ông Trump đã áp mức thuế 50% với thép và nhôm, cùng với thuế thấp hơn đối với ô tô và linh kiện.

Cũng trong cuộc phỏng vấn với CNBC, ông Trump cho biết ông dự định “tăng mạnh” thuế với hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ “trong vòng 24 giờ tới”, do nước này mua dầu từ Nga.

Sức ép với Ấn Độ được đưa ra sau khi ông Trump cảnh báo sẽ áp lệnh trừng phạt mới với Nga nếu nước này không có bước tiến cụ thể hướng tới thỏa thuận hòa bình với Ukraine trước ngày 8/8.

Phía Nga cho biết họ đang lên kế hoạch đối thoại với đặc phái viên của Tổng thống Trump là ông Steve Witkoff trong tuần này, đồng thời chỉ trích đe dọa áp thuế của ông Trump với hàng hóa Ấn Độ.

Số liệu việc làm yếu hơn dự kiến vừa được công bố cuối tuần trước cho thấy nền kinh tế Mỹ đang gặp khó khăn, khi doanh nghiệp trở nên thận trọng hơn trong tuyển dụng và đầu tư, giữa lúc chính sách thương mại của ông Trump thay đổi liên tục và mang tính đối đầu.

Loạt thuế mới được ông Trump xem là công cụ thể hiện sức mạnh kinh tế, nhằm củng cố vị thế của các doanh nghiệp xuất khẩu Mỹ và thúc đẩy sản xuất nội địa bằng cách hạn chế hàng nhập khẩu. Tuy nhiên, cách tiếp cận này đang làm dấy lên lo ngại về nguy cơ lạm phát và những tác động tiêu cực khác đến nền kinh tế lớn nhất thế giới.