VCCI kiến nghị bỏ rào cản với doanh nghiệp xuất khẩu gạo

Ngày 27/5, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã gửi văn bản góp ý cho dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 107/2018 và Nghị định 01/2025 về hoạt động kinh doanh, xuất khẩu gạo.

Một trong những kiến nghị đáng chú ý của VCCI là đề xuất bãi bỏ quy định buộc doanh nghiệp xuất khẩu gạo phải sở hữu kho chứa thóc, gạo (theo khoản 2, điều 4 Nghị định 107), thay vì được thuê như trước. VCCI cho rằng vấn đề không nằm ở hình thức sở hữu kho mà ở việc tuân thủ điều kiện kinh doanh. Doanh nghiệp vi phạm hoàn toàn có thể bị xử lý bằng biện pháp thu hồi giấy phép, thay vì áp đặt điều kiện cứng nhắc như trong dự thảo.

Theo VCCI, quy định này thể hiện tư duy "không quản được thì cấm", đi ngược lại tinh thần khuyến khích kinh tế tư nhân theo Nghị quyết 68/2025 của Bộ Chính trị.

Ngoài ra, VCCI phản đối quy định doanh nghiệp mới phải dự trữ tối thiểu 1.250 tấn gạo trong 45 ngày kể từ khi được cấp giấy phép. Họ cho rằng khi chưa có hợp đồng xuất khẩu, điều này tạo thêm gánh nặng tài chính và khiến doanh nghiệp khó lên kế hoạch.

Bên cạnh đó, VCCI cũng đề nghị bãi bỏ quy định tại điều 1.1 của Nghị định 01, theo đó các doanh nghiệp chưa có giấy phép không được ủy thác xuất khẩu cho doanh nghiệp đã có giấy phép.

VCCI nhận định quy định này làm giảm cơ hội hợp tác kinh doanh, khiến nhiều doanh nghiệp phải chuyển khách hàng sang thị trường nước khác như Thái Lan, Campuchia, từ đó gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu gạo của Việt Nam.

Theo Bộ Công Thương, tính đến tháng 2, cả nước có 158 doanh nghiệp được cấp phép xuất khẩu gạo. TP Hồ Chí Minh dẫn đầu với 39 doanh nghiệp xuất khẩu, nhiều nhất cả nước.

Theo Hải quan, trong 4 tháng đầu năm, Việt Nam đã xuất khẩu hơn 3,43 triệu tấn gạo, thu về gần 1,77 tỷ USD. So với cùng kỳ năm 2024, sản lượng tăng 8,1% nhưng kim ngạch giảm 13,3% do giá bình quân chỉ đạt 515 USD một tấn, thấp hơn 19,8%./.