Du lịch xanh kết hợp nông nghiệp bền vững lên ngôi

Một ngày chặt bỏ cả vườn bưởi của cha

Tốt nghiệp ngành Công nghệ thông tin, Nguyễn Ngọc Quang không chọn lập trình máy tính mà quay về quê hương Đại Đồng (Thạch Thất, Hà Nội) để trồng nho. Sau 5 năm đổ mồ hôi, công sức, anh đã tạo dựng Farm Nông nghiệp xanh với định hướng bền vững, đặt sức khỏe người tiêu dùng và cộng đồng lên hàng đầu.

Cơ duyên đến với cây nho bắt đầu từ một cuộc trò chuyện tình cờ với bạn bè. Khi biết đến giống nho mới, có giá trị dinh dưỡng cao và tiềm năng kinh tế lớn, Nguyễn Ngọc Quang nảy ra ý tưởng thử sức.

Anh Nguyễn Ngọc Quang - chủ của farm Nông nghiệp xanh. 

Chỉ sau vài ngày suy tính, Quang đưa ra quyết định táo bạo: chặt toàn bộ vườn bưởi lâu năm của cha trong vòng một ngày, xuống giống nho ngay sau đó. Đó không đơn thuần là một lựa chọn sản xuất mà là bước ngoặt đổi đời. Anh Quang chia sẻ: “Lúc ấy tôi chỉ nghĩ đơn giản là người Việt có quyền được ăn trái nho ngon, sạch, không nhất thiết phải nhập khẩu mới là tốt”.

Từ giàn nho đến tư duy phát triển bền vững

Farm Nông nghiệp xanh hiện có diện tích 3 hecta, đang trong quá trình mở rộng lên 5 hecta. Không chạy theo mô hình trồng tràn lan dễ bị ép giá, farm được quy hoạch kỹ lưỡng, gieo theo từng khu vực, thu hoạch gối vụ mỗi tháng một lần, đảm bảo ổn định nguồn cung mà không rơi vào tình trạng "giải cứu".

Nho ở đây được canh tác hữu cơ, che màn chống sương muối và mưa, hệ thống tưới tiêu hoàn toàn tự động bằng máy móc, ứng dụng công nghệ hiện đại từ chính kiến thức nền của người học công nghệ.

Ngoài ra, farm còn trồng xen canh thêm táo và mít, lắp đặt màn phủ riêng cho từng loại cây. Táo được trồng để khách trải nghiệm hái và ăn tại chỗ, anh Quang đang trong quá trình đầu tư hệ thống màn chắn ruồi vàng nhằm vừa bảo vệ trái táo, vừa giữ không gian sạch cho du khách.

Phát triển du lịch từ vườn nho

Không dừng lại ở sản phẩm tươi, farm đang phát triển chuỗi sản phẩm từ nho như: nước ép nho đóng túi zip, nho sấy, mứt nho, siro nho... Kế hoạch đầu tư kho lạnh bảo quản đang được xúc tiến nhằm kéo dài vòng đời sản phẩm, hướng đến thị trường thành thị và xuất khẩu.

Farm Nông nghiệp xanh mở cửa đón khách trải nghiệm với giá vé 50.000 đồng/người, có khu check-in, vườn nho, khu vui chơi trẻ em, vườn hoa sao nhái, đồi chong chóng, vườn thú nhỏ với công, thỏ, dê, ngỗng... Du khách còn được thưởng thức nước vối, nước lá nếp miễn phí – đều do farm tự trồng và chế biến.

Các du khách nhí được vui chơi và hái nho tại farm Nông nghiệp xanh

Hành trình 5 năm không dễ dàng. Những ngày đầu chưa có doanh thu, vốn đầu tư lớn, không có mô hình sẵn để học theo. Anh Quang bắt đầu từ con số 0, quyết tâm thử thách bản thân cho dù là đi sai hướng.

Nhưng điều giữ anh lại không phải tiền. Đó là niềm tin vào nông nghiệp xanh, vào mô hình kinh tế không cần chạy theo số lượng, mà đề cao sự tử tế, minh bạch, có trách nhiệm với người tiêu dùng.

iFarm: Từ mảnh vườn nhỏ đến địa điểm giáo dục xanh

Nếu Farm Nông nghiệp xanh là mô hình nông nghiệp bền vững với nho làm chủ lực, thì iFarm lại là minh chứng cho hướng đi khác - biến trang trại trở thành nơi học mà chơi, chơi mà học cho cộng đồng.

Với các điểm trải nghiệm đặt tại Hà Nội, Mộc Châu, Phú Thọ, iFarm vận hành theo mô hình "thuê vườn - trồng rau theo yêu cầu", tích hợp công nghệ canh tác hiện đại, đồng thời là điểm đến lý tưởng cho gia đình, học sinh, trường học vào cuối tuần.

Du khách đến đây không chỉ được hái rau, câu cá, bắt cá, trồng lúa… mà còn được học làm bánh, nấu ăn, đan lát – những hoạt động truyền thống đang mai một trong đời sống đô thị.

Đặc biệt, iFarm có khả năng kết nối với các chương trình giáo dục quốc tế như IB, thiết kế riêng hoạt động trải nghiệm phù hợp từng lứa tuổi, từng mục tiêu học tập – một bước tiến mới trong kết hợp giáo dục và nông nghiệp.

Chiến lược phát triển "kinh tế xanh"

Câu chuyện của Nguyễn Ngọc Quang hay mô hình iFarm không chỉ là những điểm sáng cá nhân. Đó là tín hiệu cho thấy một làn sóng mới đang manh nha hình thành – những người trẻ coi nông nghiệp là sự nghiệp, lấy trải nghiệm và công nghệ làm công cụ, lấy giá trị thật làm kim chỉ nam.

Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh, đất nông nghiệp bị thu hẹp và môi trường ô nhiễm, các mô hình như vậy giúp giữ đất, giữ người, giữ văn hóa và hơn hết là giữ lại niềm tin vào nông nghiệp Việt.

Dù nỗ lực rất nhiều, người làm nông kiểu mới như Nguyễn Ngọc Quang hiểu rằng, để phát triển lâu dài, cần có sự đồng hành từ cả chính quyền lẫn người tiêu dùng. Mô hình nông nghiệp kết hợp du lịch trải nghiệm không chỉ là sản xuất mà còn tạo ra giá trị xã hội: việc làm, giáo dục, bảo tồn thiên nhiên và văn hóa.

Vì vậy, họ rất cần được quan tâm, tham mưu về quy hoạch, hạ tầng, chính sách thuế và đặc biệt là quảng bá rộng rãi hơn nữa loại hình du lịch nông nghiệp xanh – như một hướng đi chiến lược, thay vì chỉ là thử nghiệm nhỏ lẻ.

Những gì họ đang làm có thể chưa lớn, chưa sinh lời ngay, nhưng đang vun trồng những hạt mầm rất quý: kết nối con người với đất, với thiên nhiên và với nhau. Và đó chính là gốc rễ của một nền kinh tế xanh bền vững.

Du lịch trải nghiệm không còn là lựa chọn ngắn hạn theo thị hiếu mà đang dần trở thành một phần trong chiến lược phát triển kinh tế xanh tại nhiều địa phương. Khi nông nghiệp được nhìn nhận như một không gian giáo dục, văn hóa và kết nối cộng đồng, các mô hình kết hợp giữa sản xuất nông sản sạch và trải nghiệm thực tế sẽ tiếp tục lan rộng. Đó không chỉ là hướng đi tất yếu mà còn là nền tảng bền vững để phát triển du lịch thế hệ mới – nhân văn, hài hòa với thiên nhiên và giàu giá trị lâu dài.