Giá vàng tăng phi mã sau đại dịch: Xu hướng tất yếu hay cơn sốt đầu tư?

Vàng luôn được xem là tài sản an toàn trong những thời kỳ kinh tế bất ổn, và điều này thể hiện rõ qua từng giai đoạn biến động giá của kim loại quý này.

Giai đoạn 2000-2010: Thời kỳ vàng son

Những năm đầu thế kỷ 21 chứng kiến giá vàng tăng mạnh từ khoảng 270 USD/ounce (năm 2000) lên hơn 1.400 USD/ounce vào cuối năm 2010. Đà tăng này xuất phát từ sự suy yếu của đồng USD, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 và chính sách tiền tệ nới lỏng của các ngân hàng trung ương. Khi các nhà đầu tư mất niềm tin vào hệ thống tài chính truyền thống, vàng trở thành lựa chọn trú ẩn hàng đầu.

Giai đoạn 2011-2019: Sóng gió và phục hồi

Sau khi chạm mức kỷ lục 1.920 USD/ounce vào năm 2011, giá vàng bắt đầu lao dốc do kinh tế thế giới phục hồi và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) thắt chặt chính sách tiền tệ. Năm 2015, vàng xuống mức thấp nhất khoảng 1.050 USD/ounce. Tuy nhiên, từ 2016, xu hướng tăng quay trở lại khi những bất ổn địa chính trị gia tăng, đặc biệt là chiến tranh thương mại Mỹ - Trung.

Giai đoạn 2020-2024: Đại dịch COVID-19 và cơn sốt vàng

Đại dịch COVID-19 chính là bước ngoặt lớn khiến giá vàng bùng nổ. Từ mức khoảng 1.500 USD/ounce đầu năm 2020, vàng nhanh chóng vượt mốc 2.000 USD/ounce và đạt đỉnh trên 2.500 USD/ounce vào năm 2024. Đây là hệ quả của một loạt yếu tố: chính sách tiền tệ nới lỏng, lạm phát tăng cao, bất ổn địa chính trị và nhu cầu trú ẩn an toàn.

Vì sao vàng tăng mạnh sau đại dịch?

Sau đại dịch COVID-19, giá vàng tăng mạnh không phải là hiện tượng bất thường mà là kết quả của những tác động kinh tế sâu rộng trên toàn cầu.

Để cứu vãn nền kinh tế khỏi suy thoái do COVID-19, các ngân hàng trung ương trên thế giới đã tung ra hàng nghìn tỷ USD thông qua các gói kích thích tài chính. FED giảm lãi suất xuống gần 0%, mua vào lượng lớn trái phiếu chính phủ, khiến cung tiền tăng mạnh và đồng USD mất giá. Khi lãi suất thực giảm xuống mức âm, vàng trở thành lựa chọn đầu tư hấp dẫn hơn do không bị ảnh hưởng bởi lãi suất như các tài sản khác.

Sau đại dịch, nền kinh tế toàn cầu đối mặt với mức lạm phát cao nhất trong nhiều thập kỷ. Tại Mỹ, lạm phát năm 2022 lên đến 9,1%, mức cao nhất kể từ năm 1981. Giá hàng hóa leo thang, chi phí sinh hoạt tăng vọt khiến nhà đầu tư tìm đến vàng như một biện pháp bảo vệ tài sản.

Căng thẳng Nga - Ukraine, xung đột Trung Đông và quan hệ Mỹ - Trung tiếp tục tạo ra những biến động lớn trên thị trường tài chính. Trong những thời điểm rủi ro cao, nhà đầu tư có xu hướng rút khỏi chứng khoán và chuyển sang vàng để đảm bảo an toàn. Điều này lý giải vì sao mỗi khi một cuộc khủng hoảng bùng phát, giá vàng lại lập đỉnh mới.

Không chỉ nhà đầu tư cá nhân, các ngân hàng trung ương cũng tăng cường dự trữ vàng sau đại dịch. Năm 2022, các ngân hàng trung ương mua hơn 1.136 tấn vàng, mức cao nhất trong hơn 50 năm. Các quỹ đầu tư lớn như SPDR Gold Trust cũng mở rộng danh mục đầu tư vàng, tạo động lực lớn đẩy giá vàng đi lên.

Giá vàng sẽ còn tiếp tục tăng?

Dù đã đạt đỉnh trên 2.500 USD/ounce vào năm 2024, nhưng nhiều chuyên gia vẫn dự báo giá vàng có thể tiếp tục tăng trong những năm tới. Các yếu tố hỗ trợ bao gồm: FED có thể cắt giảm lãi suất, khiến đồng USD suy yếu và vàng hưởng lợi; lạm phát vẫn ở mức cao, dù đã giảm so với giai đoạn đỉnh điểm năm 2022; căng thẳng địa chính trị chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, khiến vàng tiếp tục là kênh trú ẩn an toàn; các ngân hàng trung ương tiếp tục mua vào, đặc biệt là Trung Quốc và Nga muốn giảm sự phụ thuộc vào USD.

Tuy nhiên, nếu lãi suất tăng trở lại và kinh tế toàn cầu ổn định hơn, vàng có thể chịu áp lực điều chỉnh. Nhà đầu tư cần theo dõi chặt chẽ các chính sách của FED và diễn biến kinh tế thế giới để có quyết định phù hợp.

Giá vàng đã trải qua một hành trình đầy biến động trong hơn 20 năm qua, với những cú tăng sốc và điều chỉnh mạnh. Sau đại dịch COVID-19, vàng trở thành tài sản trú ẩn số một khi thế giới đối mặt với lãi suất thấp, lạm phát cao và bất ổn chính trị. Nhiều yếu tố có thể tác động đến giá vàng trong thời gian tới, do vậy cần thận trọng nếu người mua muốn đầu tư vàng và coi vàng là một tài sản./.