Lo ngại dư cung kéo giá dầu giảm mạnh

Theo Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), nhóm năng lượng tuần qua chứng kiến áp lực bán chi phối trên diện rộng, dẫn dắt đà suy yếu của toàn thị trường. Trong đó, hai mặt hàng dầu thô suy yếu mạnh trước nguy cơ dư cung ngày càng rõ nét và đồng USD mạnh lên.

Tính chung cả tuần, giá dầu thô WTI rơi xuống 58 USD/thùng, tức giảm hơn 3,1%, trong khi Brent đánh mất hơn 2,8%, còn 62,5 USD/thùng.

Một trong những yếu tố chi phối thị trường là thông tin từ Washington về kế hoạch thúc đẩy hòa bình Nga - Ukraine. Dù triển vọng đàm phán còn xa, kỳ vọng xung đột hạ nhiệt đồng nghĩa việc Nga, nhà sản xuất dầu lớn thứ hai thế giới, có thể đẩy mạnh xuất khẩu đã tạo áp lực đáng kể lên giá dầu.

Bên cạnh yếu tố địa chính trị là bức tranh nguồn cung toàn cầu tiếp tục dư thừa. Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC), Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) và tập đoàn tài chính Goldman Sachs đều đồng thuận rằng năm 2026 có thể chứng kiến thặng dư kỷ lục lên tới 4 triệu thùng/ngày. Trong động thái điều tiết thị trường, OPEC+ đã nhất trí tăng sản lượng thêm 137.000 thùng/ngày trong tháng 12, nhưng sẽ tạm dừng tăng trong quý I/2026. 

Trong khi đó, Mỹ, Brazil và Canada đều mở rộng công suất sản xuất, càng gia tăng lo ngại dư cung. Dù các cuộc tấn công vào cơ sở lọc hóa dầu khiến 13 - 20% công suất của Nga bị ngưng hoạt động, mức thiệt hại vẫn không đủ lớn để xoay chuyển triển vọng thặng dư trong trung hạn.

Tuần qua, chỉ số Dollar Index (DXY) đã tăng lên mức cao nhất trong vòng 5 tháng rưỡi. Động lực chính đến từ phát biểu của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), khi ông cho biết cơ quan này không chủ trương hạ lãi suất thêm trong phần còn lại của năm. Đồng USD mạnh lên khiến các mặt hàng định giá bằng đồng bạc xanh, trong đó có dầu thô, trở nên kém hấp dẫn hơn đối với giới đầu tư nắm giữ các đồng tiền khác, qua đó gây áp lực giảm lên giá dầu. Thêm vào đó, dữ liệu API ghi nhận tồn kho dầu thô Mỹ tăng 4,45 triệu thùng, tồn kho xăng và distillate cũng tăng trái dự báo. Dù tồn kho Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) giảm 3,43 triệu thùng, thị trường vẫn tập trung vào bức tranh nhu cầu còn yếu.

Ở chiều ngược lại, một số diễn biến địa chính trị như việc Iran bắt giữ một tàu chở dầu tại Vịnh Oman hay căng thẳng giữa Mỹ và Venezuela cũng tạo lực đỡ nhất định, giúp giá dầu thu hẹp phần nào đà giảm trong một số phiên. Tuy nhiên, những yếu tố này vẫn chưa đủ mạnh để đảo ngược xu hướng giảm chung của thị trường.

Dòng chảy thương mại tiếp tục phản ánh nguồn cung dồi dào, khi lượng dầu neo tàu toàn cầu đã lên tới 103 triệu thùng - mức cao nhất kể từ tháng 6/2024. Đáng chú ý, Trung Quốc vẫn duy trì nhập khẩu lượng lớn dầu giá rẻ, đặc biệt từ Nga, càng làm tăng áp lực lên thị trường quốc tế.

Theo MXV, trong ngắn hạn, giá dầu sẽ còn biến động dưới tác động từ các rủi ro địa chính trị. Tuy vậy, triển vọng dư cung cùng nền lãi suất cao mới là những yếu tố đóng vai trò định hướng chủ đạo. MXV dự báo giá dầu nhiều khả năng tiếp tục dao động trong vùng 58-63 USD/thùng.