Sau hai ngày đàm phán tại Geneva (Thụy Sĩ), đại diện Mỹ và Trung Quốc tuyên bố đã đạt được “sự đồng thuận quan trọng” nhằm hạ nhiệt căng thẳng thương mại kéo dài giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Theo Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong, không khí đàm phán giữa hai bên “thẳng thắn, sâu sắc và mang tính xây dựng”. Ông nhấn mạnh rằng các quan chức Mỹ – Trung đã thảo luận thấu đáo về các vấn đề hai bên quan tâm và sẽ công bố tuyên bố chung vào ngày 12/5. Thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc Lý Thành Cương mô tả tuyên bố này là “tin tốt cho thế giới”.
Về phía Mỹ, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Đại diện Thương mại Jamieson Greer cho biết hai bên đã có “tiến triển đáng kể” trong việc tìm kiếm giải pháp thu hẹp thâm hụt thương mại hàng hóa của Hoa Kỳ, hiện ở mức 1,2 nghìn tỷ USD. Ông Greer cho biết: “Thỏa thuận mà chúng tôi đạt được phản ánh rằng sự khác biệt không quá lớn như nhiều người vẫn nghĩ, và quá trình đạt đồng thuận diễn ra nhanh chóng.” Tuy nhiên, cả hai đều không tiết lộ chi tiết về việc có giảm thuế quan – hiện ở mức 145% của Mỹ đối với hàng Trung Quốc và 125% của Trung Quốc đối với hàng Mỹ – hay không.
Thương chiến Mỹ – Trung kéo dài hơn ba năm qua đã để lại hàng loạt hệ lụy: gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, làm tăng chi phí đầu vào cho doanh nghiệp và gây áp lực lên giá tiêu dùng. Chính vì vậy, tín hiệu tan băng từ Geneva đã được giới tài chính và doanh nghiệp toàn cầu đón nhận tích cực. Chỉ số chứng khoán châu Á hầu hết tăng điểm ngay sau thông tin “đồng thuận quan trọng”.
Bà Ngozi Okonjo-Iweala, Tổng Giám đốc WTO, bày tỏ “hài lòng trước kết quả tích cực” và kêu gọi hai bên tiếp tục đà đàm phán. Bà Wendy Cutler, Phó Chủ tịch Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI), đánh giá tích cực: “Hơn 15 giờ đối thoại cho thấy cả hai bên sẵn sàng dành nguồn lực và thời gian để tìm giải pháp.”
Tuy nhiên, giới phân tích vẫn thận trọng. Tiến sĩ Scott Kennedy (Trung tâm CSIS, Washington) cho rằng, mặc dù 2 ngày họp là khởi đầu hữu ích, “không bên nào cam kết cắt giảm thuế quan ngay lập tức; thách thức lớn vẫn là lập ra quy trình đàm phán cụ thể và chương trình nghị sự rõ ràng.” Trong khi đó, Lynn Song – Kinh tế trưởng khu vực Trung Quốc Đại lục tại ING – dự báo Mỹ có thể hạ thuế xuống còn khoảng 60% trước cuộc bầu cử tổng thống năm tới, đủ để “hạ nhiệt” nhưng vẫn bảo vệ sản xuất nội địa.
Căng thẳng thương mại Mỹ – Trung từng đẩy giá vàng lên kỷ lục 3.500 USD/ounce, nhưng việc hai bên đạt “đồng thuận quan trọng” được kỳ vọng sẽ làm giảm nhu cầu tài sản trú ẩn, giúp ổn định thị trường tài chính. Thị trường hiện đang chờ đợi tuyên bố chính thức và xem xét liệu các mức thuế khổng lồ có được điều chỉnh hay không, cũng như lộ trình và thời gian cụ thể cho bất kỳ thỏa thuận tiếp theo./.