Siết kiểm dịch sầu riêng sau cảnh báo từ Trung Quốc

Cục Bảo vệ thực vật (BVTV), Bộ NN&PTNT đã nhận được thông báo từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc về việc một số lô hàng trái cây tươi, bao gồm sầu riêng và mít, xuất khẩu từ Việt Nam không đáp ứng yêu cầu kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm. Tình trạng này có nguy cơ làm tổn hại uy tín nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Trước tình hình đó, Cục BVTV yêu cầu các địa phương và đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát tại các vùng trồng và cơ sở đóng gói. Đồng thời, cần xây dựng kế hoạch giám sát an toàn thực phẩm và tiêu chuẩn chất lượng trái cây xuất khẩu tại các cơ sở đã được cấp mã số. Những cơ sở vi phạm quy định sẽ bị tạm dừng mã số vùng trồng hoặc cơ sở đóng gói.

Các vùng trồng và cơ sở đóng gói cũng được yêu cầu thực hiện nghiêm việc kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm như một điều kiện bắt buộc để cấp và duy trì mã số xuất khẩu.

Đối với các chủ sở hữu mã số vùng trồng không trực tiếp xuất khẩu, họ phải thông báo cho cơ quan chuyên môn cấp tỉnh về khối lượng xuất khẩu dự kiến cũng như tên đơn vị xuất khẩu. Sau khi nhận thông tin, cơ quan chuyên môn sẽ tổng hợp báo cáo và gửi về Cục BVTV, đồng thời cập nhật dữ liệu để các chi cục kiểm dịch thực vật làm căn cứ kiểm dịch cho các lô hàng.

Cục BVTV cũng chỉ đạo các chi cục kiểm dịch thực vật vùng từ ngày 20/1 chỉ xử lý thủ tục dựa trên báo cáo tổng hợp từ cơ quan chuyên môn cấp tỉnh. Việc này nhằm đảm bảo sự thống nhất trong quản lý và ngăn ngừa gian lận.

Cuối tháng 12/2024, Liên minh châu Âu đã thông báo tăng tần suất kiểm tra sầu riêng Việt Nam tại biên giới từ 10% lên 20% kể từ ngày 8/1/2025. Nguyên nhân là do phát hiện nhiều lô hàng tồn dư hoạt chất thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng tiêu chuẩn châu Âu.

Cũng vào cuối tháng 12/2024, Hiệp hội Rau quả Việt Nam phát đi thông báo khẩn, phản đối mạnh mẽ các hành vi gian lận, sao chép trái phép mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói sầu riêng. Các đối tượng gian lận đã sử dụng giấy tờ và con dấu giả để lừa đảo doanh nghiệp, xuất khẩu trái phép sang Trung Quốc, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín ngành hàng.

Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng Việt Nam đạt 3,3 tỷ USD, tăng hơn 1 tỷ USD so với năm trước. Tuy nhiên, để bảo vệ thành quả này, việc kiểm soát nghiêm ngặt các quy định kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm là điều cần thiết./.