Theo quy định mới, các đơn vị hành chính cấp huyện sẽ không còn tồn tại sau khi nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 có hiệu lực. Điều này đồng nghĩa với việc nhiều thủ tục hành chính, bao gồm việc cấp sổ đỏ, sẽ chuyển từ cấp quận/huyện sang cấp xã.
Hiện nay, người dân đã quen với việc cấp sổ đỏ tại cấp quận, huyện. Tuy nhiên, theo dự thảo Nghị định về phân cấp, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực đất đai, UBND cấp xã sẽ được giao thẩm quyền cấp sổ đỏ lần đầu. Điều này hứa hẹn sẽ giúp quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Dự thảo cũng đề xuất rút ngắn quy trình giải quyết thủ tục bằng cách chuyển một số thẩm quyền từ cấp huyện về cấp xã. Cụ thể, cấp xã sẽ thực hiện việc giao đất ở cho cá nhân và một số bước đăng ký đất đai mà không cần xác nhận thêm điều kiện như sự phù hợp quy hoạch hay tình trạng tranh chấp.
Bên cạnh những thay đổi về thẩm quyền, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đề xuất làm rõ vai trò của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND cấp xã trong quản lý đất đai. Một số nhiệm vụ vốn thuộc cấp huyện sẽ được chuyển giao cho cấp xã, giúp người dân dễ dàng hơn trong việc tiếp cận dịch vụ hành chính.
Tuy nhiên, đối với các loại đất đặc thù, như ao, hồ, đầm trải dài trên nhiều xã, việc quản lý vẫn thuộc UBND cấp tỉnh, theo Điều 188 của Luật Đất đai.
Đối với thủ tục đăng ký biến động như chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, thế chấp, hay thay đổi thông tin, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh và các chi nhánh sẽ là nơi giải quyết. Người dân có thể nộp hồ sơ theo nhiều hình thức, bao gồm nộp trực tuyến qua Cổng dịch vụ công, nộp trực tiếp tại bộ phận một cửa của cấp tỉnh, xã hoặc qua dịch vụ bưu chính.
Việc chuyển giao thẩm quyền cấp sổ đỏ từ cấp quận, huyện sang cấp xã không chỉ nhằm giảm bớt gánh nặng hành chính mà còn giúp người dân dễ dàng hơn trong việc tiếp cận dịch vụ. Tuy nhiên, để đảm bảo quy trình diễn ra suôn sẻ, người dân cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và nắm rõ các hình thức nộp hồ sơ. Sự thay đổi này hứa hẹn sẽ mang lại nhiều tiện ích trong công tác quản lý đất đai tại địa phương./.