Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) đánh giá, 11 tháng trong năm 2024, xuất khẩu tôm đạt gần 3,6 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái.
Với sự tăng trưởng khả quan ở nhiều thị trường lớn, kim ngạch xuất khẩu tôm năm 2024 dự báo sẽ cán mốc 4 tỷ USD. Mặc dù chưa vượt qua kỷ lục 4,3 tỷ USD năm 2022, nhưng kết quả này phản ánh sự hồi phục rõ rệt của ngành tôm so với năm 2023 – thời điểm mà giá trị xuất khẩu chỉ đạt 3,4 tỷ USD.
Các thị trường tiêu thụ chính của tôm Việt Nam như Mỹ, EU, và Trung Quốc đều ghi nhận mức tăng trưởng đáng khích lệ. Xuất khẩu tôm sang Mỹ và EU duy trì sự ổn định, trong khi thị trường Trung Quốc có nhiều tiềm năng nhờ chính sách thúc đẩy tiêu dùng nội địa. Điều này hứa hẹn sẽ gia tăng nhu cầu nhập khẩu tôm từ Việt Nam trong thời gian tới.
Kim ngạch xuất khẩu tôm sang các thị trường lớn vẫn ghi nhận tăng trưởng rõ rệt. (Ảnh minh họa)
Giá tôm xuất khẩu, đặc biệt là tôm chân trắng, đang có xu hướng tăng. Điều này không chỉ giúp cải thiện biên lợi nhuận cho doanh nghiệp mà còn tạo động lực thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu. Giá nguyên liệu tôm trong nước cũng đang ở mức tích cực. Riêng tháng 11, giá tôm loại 50-60 con/kg đã tăng thêm từ 5.000 – 9.000 đồng/kg so với tháng trước, đạt trung bình 103.000 đồng/kg.
Ngoài ra, sản phẩm tôm chế biến giá trị gia tăng cũng có sự phát triển mạnh mẽ, thể hiện rõ chiến lược chuyển đổi của các doanh nghiệp nhằm nâng cao giá trị và sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường quốc tế.
Bên cạnh những tín hiệu tích cực, ngành tôm Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức nội tại. Một trong những vấn đề lớn nhất là giá thành sản xuất cao. Các chuyên gia cho biết, giá thành tôm Việt Nam hiện cao hơn 30% so với các quốc gia cạnh tranh như Ấn Độ và Indonesia, thậm chí gấp đôi so với Ecuador. Điều này khiến tôm Việt Nam gặp khó khăn trong việc cạnh tranh về giá cả trên thị trường quốc tế.
Các doanh nghiệp cần có hướng đi đổi mới để cạnh tranh trên trường quốc tế. (Ảnh minh họa)
Tuy nhiên, việc đạt được các chứng nhận quốc tế như ASC (Nuôi trồng thủy sản bền vững), BAP (Thực hành nuôi trồng thủy sản tốt), hay các chứng nhận hữu cơ và sinh thái sẽ là giải pháp giúp nâng cao giá trị tôm Việt. Những chứng nhận này không chỉ giúp sản phẩm bán với giá cao hơn 5-20% mà còn mở rộng cánh cửa tiếp cận các hệ thống phân phối lớn như siêu thị, nhà hàng, và chuỗi cung ứng quốc tế.
Cùng với việc đầu tư công nghệ chế biến sâu để gia tăng giá trị sản phẩm, các doanh nghiệp cũng cần tối ưu hóa chi phí sản xuất, đảm bảo chất lượng và nâng cao năng lực cạnh tranh. Bên cạnh đó, các chính sách hỗ trợ từ chính phủ trong việc giảm chi phí sản xuất, cải thiện hạ tầng và phát triển vùng nuôi bền vững cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ngành tôm Việt Nam lên tầm cao mới.