Việc sử dụng vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng không chỉ gây hại nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe con người mà còn làm suy giảm chất lượng, uy tín của nông, lâm, thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế, ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng xuất khẩu.
Tác động nghiêm trọng từ vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng
Việc sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) giả, kém chất lượng không chỉ gây tổn thất lớn cho nông dân mà còn dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với môi trường và sức khỏe con người. Theo Tổng cục Quản lý Thị trường (QLTT), mỗi năm, cả nước phát hiện hàng nghìn vụ sản xuất, kinh doanh phân bón và thuốc BVTV giả, không đạt chuẩn. Đặc biệt, người dân thường rất khó phân biệt hàng thật và giả thông qua cảm quan. Chỉ sau khi sử dụng một thời gian, hậu quả từ các sản phẩm kém chất lượng mới bộc lộ, gây thất thoát năng suất, hại đất và môi trường.
Tại Sóc Trăng – tỉnh thuần nông với diện tích đất canh tác lớn, khoảng 850 cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp hoạt động, trong đó không ít cơ sở vi phạm quy định pháp luật. Trong quý I/2024, Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh đã phát hiện 18 trường hợp vi phạm, xử phạt 100 triệu đồng. Những hành vi chủ yếu bao gồm kinh doanh phân bón không được phép lưu hành và vi phạm quy định ghi nhãn.
An Giang và nỗ lực chống hàng giả trong nông nghiệp
Là tỉnh biên giới, tình trạng buôn lậu và gian lận thương mại tại An Giang diễn biến phức tạp. Trong hai năm qua, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh đã thực hiện 76 cuộc thanh, kiểm tra, phát hiện 187 trường hợp vi phạm với tổng số tiền phạt hơn 3,6 tỷ đồng. Hành vi vi phạm tập trung vào sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV không phù hợp quy chuẩn kỹ thuật hoặc giả nhãn hiệu. Ngoài ra, các sản phẩm kém chất lượng đã len lỏi đến từng thôn, bản, gây thiệt hại nghiêm trọng cho nông dân và doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Giải pháp cấp bách bảo vệ nông nghiệp
Theo Hiệp hội Phân bón Việt Nam, để bảo vệ quyền lợi người dân, ngành chức năng cần đẩy mạnh thanh, kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp. Đồng thời, việc xử phạt nặng các hành vi vi phạm cần được thực thi quyết liệt. Các cơ quan chức năng cũng cần phổ biến kiến thức để nông dân phân biệt hàng giả, nâng cao ý thức về việc sử dụng sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng.
Bên cạnh đó, các tỉnh như An Giang, Sóc Trăng đã và đang triển khai nhiều biện pháp như kiểm tra đột xuất, công khai đường dây nóng để tiếp nhận thông tin vi phạm, và đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật đến các cơ sở kinh doanh. Các nỗ lực này góp phần đảm bảo chất lượng vật tư nông nghiệp, bảo vệ sức khỏe người dân và phát triển nông nghiệp bền vững.
Hướng đi cho tương lai
Trong thời gian tới, việc tăng cường kiểm tra địa bàn trọng điểm, kết hợp với kiểm soát chặt chẽ trên các kênh thương mại điện tử sẽ giúp giảm thiểu tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng. Đồng thời, việc nâng cao nhận thức người tiêu dùng và khuyến khích các doanh nghiệp tự giác chấp hành pháp luật sẽ là chìa khóa để bảo vệ môi trường, năng suất nông nghiệp, và sức khỏe cộng đồng.