Phát triển kinh tế tư nhân - Đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng

Với gần 1 triệu doanh nghiệp và khoảng 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, khu vực kinh tế tư nhân đã trở thành động lực tăng trưởng quan trọng của đất nước, đóng góp 51% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạo ra 40 triệu việc làm (82% tổng số lao động) và chiếm gần 60% vốn đầu tư toàn xã hội.

Mặc dù đóng góp to lớn, kinh tế tư nhân vẫn đang vướng phải những rào cản về quy mô và năng lực. Việc thực thi chính sách chưa hiệu quả và khả năng tiếp cận nguồn lực hạn chế đang kìm hãm sự phát triển của khu vực này. Đã đến lúc cần thay đổi tư duy, biến kinh tế tư nhân trở thành động lực tăng trưởng hàng đầu của đất nước.

Bài viết mới nhất của Tổng Bí thư Tô Lâm, với chủ đề "Phát triển kinh tế tư nhân - đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng", được công bố vào chiều ngày 17/3. Bài viết này đóng vai trò định hướng quan điểm và nhận thức trong toàn bộ hệ thống chính trị về tầm quan trọng của kinh tế tư nhân, khẳng định đây là một trong những động lực tăng trưởng hàng đầu của đất nước.

Để thúc đẩy kinh tế tư nhân, Tổng Bí thư Tô Lâm đề xuất 7 giải pháp trọng tâm, bao gồm hoàn thiện thể chế, bảo vệ quyền doanh nghiệp, xây dựng tập đoàn kinh tế, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, cải cách hành chính, giải phóng nguồn lực và phát triển bền vững.

Ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghệ Việt Nam (VCCI) nhấn mạnh, bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm về phát triển kinh tế tư nhân vừa được công bố là một bài viết rất quan trọng cho một khu vực nền tảng quan trọng của đất nước.

Thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, và chuyển đổi số đang được nhà nước ưu tiên phát triển.

Ông Đậu Anh Tuấn đặc biệt ấn tượng với nhóm giải pháp cải cách thể chế, kiến tạo nền hành chính phục vụ doanh nghiệp, cho rằng đây là minh chứng cho quyết tâm lớn của Đảng và Nhà nước trong việc cải thiện môi trường kinh doanh cho kinh tế tư nhân.

"Tổng Bí thư Tô Lâm trong buổi làm việc với Ban Chính sách Chiến lược Trung ương cũng nêu rất rõ những mục tiêu Việt Nam cần phải đạt được. Chẳng hạn chúng ta phải cắt giảm bằng được 30% điều kiện kinh doanh, giảm 30% chi phí hành chính và 30% những thủ tục phiền hà cho doanh nghiệp.

Trong 3 năm tới Việt Nam cố gắng lọt vào top 3 nước tốt nhất của ASEAN về mức độ thuận lợi của môi trường kinh doanh. Như vậy đây là mục tiêu rất rõ ràng và rất quan trọng cho khu vực kinh tế tư nhân trong giai đoạn tới", Phó Tổng Thư ký VCCI cho biết.

Ngành thuế đã đạt được bước tiến lớn: từ 537 giờ/năm, thời gian thực hiện nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp đã giảm xuống còn 117 giờ/năm, tương ứng với việc cắt giảm 40% thủ tục.

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký VCCI, đã lấy ví dụ về cải cách ngành thuế để minh họa cho hiệu quả của việc cải cách thủ tục hành chính. Trước đây, doanh nghiệp phải kê khai thuế hàng tháng, nhưng nhờ những cải tiến, tần suất này đã giảm xuống chỉ còn 4 lần/năm, giúp giảm đáng kể gánh nặng cho doanh nghiệp.

"Đằng sau việc cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam và hàng hóa Việt Nam với các nước thì thủ tục hành chính Việt Nam phải cạnh tranh được với mức độ thuận lợi. Tôi cho rằng là đây là mục tiêu rất lớn và rất quan trọng của người đứng đầu Đảng và Nhà nước ta", ông Đậu Anh Tuấn cho biết thêm.

Dù những cải tiến đã được thực hiện, báo cáo VCCI năm 2023 chỉ ra rằng vẫn còn tồn tại những thách thức đáng kể: 30% doanh nghiệp phải đi lại nhiều lần, và gần 40% gặp vấn đề với việc hồ sơ bị yêu cầu bổ sung liên tục.

Cắt giảm những thủ tục phiền hà, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển.

Có thể thấy rõ sự quyết liệt và sát sao trong chỉ đạo của lãnh đạo Đảng và Nhà nước về cải cách thủ tục hành chính. Tuy nhiên, theo đánh giá, hiệu quả của những nỗ lực này phụ thuộc phần lớn vào khâu thực thi. Nếu khâu thực thi không được triển khai một cách trơn tru, doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn.

Ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghệ Việt Nam (VCCI) cho biết, cùng một chính sách tốt nhưng có thể mức độ tác động xuống các cấp cơ sở hoàn toàn không giống nhau. Có nơi thực hiện rất tốt nhưng có nhiều nơi thì thực hiện chưa tốt.

Giải pháp quan trọng trong thời gian tới là xây dựng một chương trình hành động chi tiết nhằm thực hiện đúng các mục tiêu đã đề ra. Cần thiết phải gắn trách nhiệm cụ thể cho bộ máy triển khai và người đứng đầu trong quá trình tổ chức thực hiện. Ví dụ, Chính phủ đã giao nhiệm vụ cho các địa phương về các mục tiêu tăng trưởng kinh tế rất cụ thể, và cần đảm bảo trách nhiệm được thực thi đầy đủ.

Nếu chúng ta có thể thấy ở đâu doanh nghiệp hài lòng, ở đâu vốn đầu tư tốt, ở đâu rất thành công trong việc tạo lập một môi trường kinh doanh thuận lợi thì ở đấy chắc chắn là tổ chức thực hiện tốt", ông Đậu Anh Tuấn nêu quan điểm.

Cải cách đột phá về mặt thể chế chính sách và môi trường kinh doanh đóng vai trò là điều kiện tiên quyết để kinh tế tư nhân có thể phát huy tối đa tiềm năng vốn có. Bên cạnh đó, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ mới lại là những yếu tố then chốt, quyết định khả năng bứt phá và vươn tầm quốc tế của khu vực kinh tế tư nhân.

Một trong 7 giải pháp trọng tâm được Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ ra là việc cần thiết phải xây dựng khung pháp lý thử nghiệm sandbox cho các lĩnh vực công nghệ mới. Đồng thời, cần khuyến khích doanh nghiệp tư nhân đầu tư vào các lĩnh vực tiên phong, chẳng hạn như trí tuệ nhân tạo (AI) và blockchain.

Trong tháng 3, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ nghị quyết thí điểm sàn giao dịch tài sản số, tiền số. Việt Nam đang thử nghiệm những cơ chế quản lý mới, thể hiện sự quyết tâm hội nhập công nghệ toàn cầu.

Ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghệ Việt Nam (VCCI) cho biết, nhiều tập đoàn rất lớn trên thế giới trong lĩnh vực số rất phấn khích về những thay đổi nhanh chóng của Việt Nam gần đây trong việc tháo gỡ những vướng mắc trong khoa học công nghệ và chuyển đổi số, rất nhiều chính sách thay đổi.

"Việc chúng ta chính thức hóa, có khung khổ pháp lý phù hợp, theo tôi rất cần thiết. Việc áp dụng thí điểm có kiểm soát, sandbox trong lĩnh vực này, tôi cho rằng chính sách rất quan trọng. Chính phủ gấp rút chỉ đạo Bộ Tài chính ngay trong tháng 3 này có khung khổ pháp lý, đây là một bước chuyển chính sách rất quan trọng và rất có ý nghĩa", ông Tuấn chia sẻ thêm.