Báo động: Hơn một nửa dân số thế giới sẽ thừa cân, béo phì vào năm 2050

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tình trạng thừa cân và béo phì được xác định thông qua chỉ số khối cơ thể (BMI), trong đó thừa cân là khi BMI vượt ngưỡng 25 và béo phì khi BMI trên 30. Thực trạng này đang trở thành một vấn đề đáng báo động khi nghiên cứu mới cho thấy số người bị thừa cân và béo phì đã gia tăng mạnh mẽ trong hơn ba thập kỷ qua.

Cụ thể, hiện có khoảng 2,11 tỷ người trưởng thành từ 25 tuổi trở lên và 493 triệu trẻ em, thanh thiếu niên từ 5 đến 24 tuổi đang bị thừa cân hoặc béo phì. Con số này đã tăng vọt so với năm 1990, khi thế giới chỉ ghi nhận 731 triệu người trưởng thành và 198 triệu người trẻ gặp tình trạng này. Nếu không có sự thay đổi trong chính sách và nhận thức, đến năm 2050, dự báo sẽ có khoảng 3,8 tỷ người lớn và 746 triệu trẻ em, thanh thiếu niên trên toàn cầu rơi vào tình trạng thừa cân hoặc béo phì, gây ra những hệ lụy nghiêm trọng về sức khỏe.

(Ảnh: NurPhoto / Getty Images)

Giáo sư Emmanuela Gakidou, thuộc Đại học Washington và là tác giả chính của nghiên cứu, cảnh báo rằng tình trạng béo phì và thừa cân đang diễn ra trên quy mô chưa từng có, trở thành một cuộc khủng hoảng toàn cầu và phản ánh sự thất bại lớn trong việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ. Việc gia tăng đáng kể số người mắc béo phì không chỉ làm tăng nguy cơ tử vong sớm mà còn kéo theo sự bùng phát của hàng loạt bệnh lý như tiểu đường tuýp 2, huyết áp cao, tim mạch và thậm chí cả ung thư.

Nghiên cứu cũng chỉ ra sự chênh lệch rõ rệt giữa các khu vực trên thế giới, trong đó hơn một nửa số người trưởng thành thừa cân hoặc béo phì tập trung ở tám quốc gia, gồm Trung Quốc (402 triệu người), Ấn Độ (180 triệu người), Hoa Kỳ (172 triệu người), Brazil (88 triệu người), Nga (71 triệu người), Mexico (58 triệu người), Indonesia (52 triệu người) và Ai Cập (41 triệu người).

Đặc biệt, tình trạng béo phì ở trẻ em và thanh thiếu niên dự kiến sẽ tăng mạnh tới 121%, với con số ước tính lên đến 360 triệu vào năm 2050. Tại một số khu vực như Bắc Phi, Trung Đông, Mỹ Latin và Caribe, tỷ lệ béo phì ở trẻ em có thể lên đến 1/3 dân số trẻ, kéo theo những tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống, chi phí y tế và sự phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia.

Theo các chuyên gia, trẻ em hiện nay có xu hướng tăng cân nhanh hơn và bị béo phì sớm hơn so với các thế hệ trước. Điều này làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính ngay từ khi còn trẻ, khiến gánh nặng bệnh tật đè nặng lên hệ thống y tế trong tương lai. Không chỉ vậy, nghiên cứu cũng cho thấy béo phì có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ, với những quốc gia có tỷ lệ béo phì cao thường chứng kiến mức giảm tuổi thọ trung bình đáng kể.

Bộ trưởng Y tế Nga, Mikhail Murashko, cũng bày tỏ lo ngại khi gần 25% người trưởng thành tại Nga đang phải đối mặt với vấn đề thừa cân. Ông khẳng định việc giảm tỷ lệ béo phì sẽ là ưu tiên hàng đầu trong chiến lược y tế quốc gia, bên cạnh các chiến dịch chống lại tình trạng lạm dụng rượu và thuốc lá – hai yếu tố nguy cơ có thể khiến người dân Nga mất trung bình 7 năm tuổi thọ.

Những con số đáng báo động này đặt ra yêu cầu cấp thiết về những giải pháp mang tính toàn cầu nhằm kiểm soát tình trạng béo phì. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính phủ, ngành y tế, giáo dục và cộng đồng để thúc đẩy lối sống lành mạnh, điều chỉnh chế độ ăn uống và khuyến khích hoạt động thể chất nhằm giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh trong tương lai./.