Những ngày đầu tháng 8 đã đánh dấu cột mốc quan trọng của ngành chay Việt Nam khi Trung tâm Khoa học Dinh dưỡng ngành chay Quốc gia chính thức được ra mắt tại Hà Nội. Sự kiện này không chỉ mang ý nghĩa về mặt pháp lý, mà còn phản ánh xu hướng ngày càng rõ nét: Ăn chay và kinh doanh thực phẩm chay đang trở thành dòng chảy chủ đạo trong lối sống hiện đại.
Bước ngoặt lịch sử đối với ngành chay Việt Nam
Trung tâm Khoa học Dinh dưỡng ngành chay Quốc gia là đơn vị thuộc Viện Khoa học giáo dục và Môi trường, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, hoạt động theo chức năng nhiệm vụ được Bộ Khoa học và Công nghệ cấp phép. Trung tâm đặt ra mục tiêu xây dựng nền tảng khoa học vững chắc trong lĩnh vực dinh dưỡng - đặc biệt là dinh dưỡng chay - và thúc đẩy phát triển ngành thực phẩm chay tại Việt Nam theo hướng chuyên nghiệp và bền vững.
Bên cạnh đó, trung tâm sẽ tập hợp đội ngũ chuyên gia trong lĩnh vực dinh dưỡng và thực phẩm chay để tổ chức đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao tri thức cho cộng đồng. Đồng thời, trung tâm còn là nơi kết nối doanh nghiệp với thị trường, hỗ trợ xây dựng chuỗi giá trị bền vững trong sản xuất - kinh doanh sản phẩm chay.
Ông Nguyễn Văn Hùng - Giám đốc Trung tâm Khoa học dinh dưỡng ngành chay Quốc gia vui mừng chia sẻ, để có được ngày hôm nay, ông và các cộng sự đã luôn kiên trì bền bỉ từ năm 2018, khát vọng đưa ngành chay trở thành một ngành nghề chính danh và được trân trọng trong xã hội đã được âm thầm ươm mầm. Đây không chỉ là thành quả pháp lý, mà còn là tiếng nói chung của những trái tim yêu ngành chay ở Việt Nam.
Ông Nguyễn Văn Hùng - Giám đốc Trung tâm Khoa học dinh dưỡng ngành chay Quốc gia chia sẻ về tầm nhìn và kế hoạch phát triển trung tâm. Ảnh: BTC
Một trong những mục tiêu quan trọng của trung tâm là thúc đẩy chuyển đổi từ lối sống cá nhân sang xu hướng cộng đồng có ý thức hơn về sức khỏe và môi trường. Việc ra đời trung tâm cũng được kỳ vọng sẽ đóng vai trò cầu nối quan trọng giữa các nhà khoa học, doanh nghiệp và người tiêu dùng trong việc lan tỏa thói quen ăn chay lành mạnh, giàu dinh dưỡng và thân thiện với hệ sinh thái.
Xu hướng kinh doanh thực phẩm chay lên ngôi
Trong vài năm trở lại đây, ngành thực phẩm chay tại Việt Nam chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ, với số lượng nhà hàng, cửa hàng chuyên biệt và thương hiệu thực phẩm chay tăng lên nhanh chóng. Không chỉ đơn thuần là một lựa chọn cá nhân về tôn giáo hay thói quen, ăn chay đã trở thành một phần của lối sống lành mạnh và bền vững. Đặc biệt, đây còn là một thị trường rộng mở dành cho những trái tim yêu nông sản Việt và khát vọng xanh.
Ông Trần Nam Long - Giám đốc Thương hiệu Nông sản và Thực phẩm sạch Bảo Nhi - được cộng đồng gọi là “người gieo mầm xanh từ Tây Bắc” hay “người đàn ông nội trợ” - chia sẻ rằng, xu thế ăn chay nên được lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa trong nhịp sống hiện đại ngày nay. Không cần phải quá cầu kỳ, chúng ta hãy bắt đầu từ việc lựa chọn những nông sản sạch vùng miền của chính quê hương Việt Nam, vừa giúp đảm bảo sức khỏe, vừa mang lại một cuộc sống tốt đẹp hơn cho bà con. Mỗi sản phẩm mang theo câu chuyện của núi rừng, của sự gắn bó giữa người trẻ trí thức và bà con dân tộc thiểu số.
Ông Trần Nam Long - Giám đốc Thương hiệu Nông sản và Thực phẩm sạch Bảo Nhi đặc biệt tâm huyết với ngành chay và nông sản sạch Tây Bắc. Ảnh: BTC
Theo các nghiên cứu quốc tế, chế độ ăn chay giúp cải thiện sức khỏe tổng thể, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì và đồng thời góp phần làm giảm khí thải nhà kính - nguyên nhân chính gây biến đổi khí hậu. Liên quan đến xu hướng phát triển của ngành chay và nông nghiệp Việt Nam, Thạc sĩ Nguyễn Văn Khương - Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục và Môi trường nhận định đây cũng là một phần trong chiến lược kinh tế xanh của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Thực phẩm chay không chỉ đơn thuần một lối sống mà là cơ hội phát triển ngành nông nghiệp Việt Nam. Nông sản Việt Nam rất dồi dào và giàu dinh dưỡng sẽ là thế mạnh của những ai biết yêu và khai thác tốt nguồn tài nguyên này.
Bên cạnh những thuận lợi, ngành thực phẩm chay cũng đối mặt với không ít thách thức. Các nhà đầu tư cần nâng cao kiến thức về quản lý, marketing và vận hành để tạo khác biệt, giữ chân khách hàng và cạnh tranh hiệu quả trong thị trường đang ngày càng sôi động.
Cộng đồng kết nối kinh doanh, phát triển ngành chay Việt Nam. Ảnh: BTC
Ngoài ra, người tiêu dùng ngày càng khắt khe hơn trong việc lựa chọn thực phẩm, đòi hỏi sản phẩm phải không chỉ ngon mà còn phải an toàn, có nguồn gốc rõ ràng và được chế biến từ nguyên liệu hữu cơ, lành tính, thân thiện với môi trường. Điều này đặt ra yêu cầu cao hơn về tiêu chuẩn sản xuất, chất lượng dịch vụ và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.
Từ một xu hướng đơn lẻ, thực phẩm chay đang dần khẳng định vị trí là một ngành kinh tế giàu tiềm năng, mang tính nhân văn sâu sắc. Hiện trên thế giới có khoảng 20% dân số thực hiện chế độ ăn chay, riêng ở Việt Nam, con số này được ghi nhận khoảng 10%. Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập và đổi mới, sự kiện ra mắt Trung tâm Khoa học Dinh dưỡng ngành chay Quốc gia không chỉ là một dấu mốc mới, mà còn là lời khẳng định cho tương lai phát triển của ngành chay bền vững và chuyên nghiệp tại Việt Nam./.