Những lầm tưởng tai hại khi vượt xe trên đường đèo và đường phố

Tai nạn giao thông vẫn là một vấn đề nghiêm trọng tại Việt Nam. Trong 11 tháng đầu năm 2024, cả nước ghi nhận 21.691 vụ tai nạn, khiến 10.026 người tử vong và 16.103 người bị thương. Đặc biệt, các vụ tai nạn xảy ra trên những cung đường đèo quanh co, hiểm trở ngày càng gia tăng, cho thấy sự nguy hiểm khi tài xế không tuân thủ các quy định về việc vượt xe.

1. Lầm tưởng về việc vượt xe ở mọi đoạn đường có khoảng trống

Một trong những lầm tưởng phổ biến của tài xế là nếu thấy đủ khoảng trống, họ có thể vượt xe mà không gặp nguy hiểm. Tuy nhiên, Điều 14 của Luật Giao thông Đường bộ năm 2008 quy định rằng việc vượt xe chỉ được phép khi không có chướng ngại vật phía trước, không có xe chạy ngược chiều và không có tín hiệu vượt từ phương tiện khác. Việc vượt xe tại những đoạn đường cong, khuất tầm nhìn hoặc gần giao lộ là cực kỳ nguy hiểm và bị cấm tuyệt đối.

Tài xế cần lưu ý đến biển báo và vạch kẻ đường. Theo hệ thống quy chuẩn báo hiệu đường bộ quy định tại QCVN 41:2016/BGTVT có hiệu lực từ ngày 1/11/2016 tới đây, biển báo chuẩn quy định việc cấm ôtô vượt nhau (biển P.125) và cấm xe tải vượt (biển P.126) có hình tròn màu đỏ với hình ảnh xe vượt sẽ chỉ ra những khu vực tuyệt đối không được phép vượt, ví dụ như trên các khúc cua nguy hiểm hoặc trong các khu dân cư đông đúc. Bên cạnh đó, biển báo cho phép vượt (biển số 133) có hình tròn với đường viền xanh, cho phép phương tiện vượt trong khu vực không có chướng ngại vật và không có xe đi ngược chiều.

biển P.125 và biển P.126

Biển báo 133

Các đoạn đường có vạch kẻ đường đứt đoạn (vạch phân làn đường) thường cho phép vượt xe, trong khi vạch kẻ đường liền (cấm vượt) là khu vực không nên vượt xe dù có khoảng trống.

vach-ke-duong-2.jpg

2. Tăng tốc độ để vượt nhanh – Một sai lầm tai hại

Một sai lầm khác mà nhiều tài xế mắc phải là nghĩ rằng tăng tốc sẽ giúp vượt xe nhanh chóng và an toàn hơn. Tuy nhiên, tốc độ cao lại làm giảm khả năng kiểm soát phương tiện và làm tăng nguy cơ tai nạn, đặc biệt trên các tuyến đường đèo hiểm trở.

Đèo Mã Pì Lèng - Hà Giang

Trên những cung đèo như Đèo Hải Vân, Đèo Bảo Lộc, Đèo Mã Pì Lèng, hay Đèo Ô Quy Hồ, những đoạn đường quanh co, tầm nhìn hạn chế và khúc cua gắt đòi hỏi tài xế phải giảm tốc và duy trì sự tập trung cao độ. Đặc biệt, khi lái xe qua những cung đèo này, tài xế cần tuân thủ quy định về tốc độ và chỉ vượt xe khi chắc chắn rằng đoạn đường phía trước hoàn toàn an toàn. Việc vượt với tốc độ cao không chỉ khiến mất kiểm soát mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn cao.

3. “Xe lớn có quyền ưu tiên khi vượt xe” – Một sai lầm phổ biến

Một quan niệm sai lầm khác là xe lớn như xe tải, xe buýt luôn có quyền ưu tiên khi vượt xe. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy. Theo Điều 15 của Luật Giao thông Đường bộ, tất cả các phương tiện phải tuân thủ đúng quy định về vượt xe. Khi xe xin vượt, xe phía trước phải giảm tốc độ và di chuyển sát về bên phải để tạo không gian cho phương tiện phía sau.

Trên các đoạn đèo như Đèo Mã Pì Lèng hay Đèo Ô Quy Hồ, nơi đường hẹp và không gian chật hẹp, việc vượt xe cần phải được thực hiện một cách cẩn trọng và có tầm nhìn rõ ràng. Xe tải, xe khách không được phép lấn làn hoặc vượt mà không có sự cho phép rõ ràng từ các phương tiện phía trước.

4. Không sử dụng đèn xi-nhan khi vượt – Vi phạm nghiêm trọng

Không sử dụng đèn xi-nhan khi vượt xe là một hành động vi phạm nghiêm trọng và vô cùng nguy hiểm. Đèn xi-nhan giúp các phương tiện khác nhận biết ý định vượt của bạn và giảm nguy cơ va chạm. Đặc biệt trong những khu vực đường đèo, nơi tầm nhìn hạn chế, việc sử dụng đèn xi-nhan không chỉ giúp bạn bảo vệ bản thân mà còn bảo vệ những người xung quanh.

Đèo Hải Vân

Khi di chuyển qua các đoạn đường đèo như Đèo Hải Vân, Đèo Bảo Lộc, Đèo Ô Quy Hồ, tài xế cần sử dụng đèn xi-nhan một cách thường xuyên và đúng lúc để thông báo ý định vượt, tránh gây ra những tai nạn không đáng có.

5. Các cung đèo nguy hiểm và kinh nghiệm thực tế

Các cung đèo tại Việt Nam như Đèo Hải Vân, Đèo Bảo Lộc, Đèo Mã Pì Lèng, Đèo Ô Quy Hồ, hay Đèo Khánh Vĩnh ở miền Nam, đều có những đặc điểm riêng biệt khiến việc vượt xe trở nên nguy hiểm. Đặc biệt, trên Đèo Mã Pì Lèng, khúc cua gắt, tầm nhìn bị hạn chế do địa hình hiểm trở là một yếu tố đe dọa sự an toàn khi vượt xe. Việc vượt ở những khu vực này cần được thực hiện rất cẩn thận, và tài xế cần đảm bảo rằng không có phương tiện nào từ hướng ngược lại khi vượt.

6. Hậu quả khó lường và khung hình phạt nghiêm khắc

Việc vượt xe không đúng quy định có thể dẫn đến những hậu quả khó lường. Không chỉ gây ra tai nạn nghiêm trọng, mà tài xế còn phải đối mặt với hình phạt nặng nề theo quy định của pháp luật. Cụ thể, theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, hành vi vượt xe không đúng quy định có thể bị xử phạt hành chính từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng, và bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 đến 3 tháng.

Ngoài ra, việc vượt xe sai quy định trên những đoạn đường đèo có thể dẫn đến các vụ tai nạn với hậu quả nghiêm trọng hơn, không chỉ ảnh hưởng đến tài xế mà còn đe dọa tính mạng của hành khách và những người tham gia giao thông khác. Một vụ tai nạn xảy ra trên đèo có thể khiến giao thông tê liệt trong nhiều giờ, gây thiệt hại về người và của.

Bên cạnh đó, nếu tài xế gây tai nạn do vượt xe sai quy định, họ có thể phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại về tài sản và chi phí điều trị cho các nạn nhân.

Đừng để những lầm tưởng tai hại khiến bạn và người thân gặp nguy hiểm trên những cung đường đèo đầy thử thách. Hãy luôn tuân thủ đúng quy tắc giao thông, sử dụng đèn xi-nhan, và giữ tốc độ an toàn. Bằng cách này, bạn không chỉ bảo vệ bản thân mà còn góp phần tạo ra một môi trường giao thông an toàn cho tất cả mọi người. Hãy lái xe cẩn trọng và thông thái, mọi chuyến đi sẽ trở nên an toàn hơn bao giờ hết!