Lật tẩy mỹ phẩm đội lốt hàng xịn

Một người tiêu dùng ở Hà Nội chia sẻ rằng chị từng sử dụng nhiều loại kem dưỡng, kem chống nắng và mặt nạ được người nổi tiếng giới thiệu trên mạng xã hội. Theo lời quảng cáo, các sản phẩm này là hàng nhập khẩu chính hãng, có công bố đầy đủ, chỉ số chống nắng cao và an toàn cho da. Tuy nhiên, chị cho biết vừa bất ngờ khi nhận được thông tin sản phẩm mình sử dụng nằm trong danh sách bị thu hồi. “Tôi đã dùng hơn một tháng nay, giờ không biết phải làm sao”, chị lo lắng.

Thực tế, tình trạng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc “đội lốt” hàng chính hãng đang ngày càng tinh vi và phổ biến. Gần đây, hàng nghìn sản phẩm mỹ phẩm nhập lậu đã bị lực lượng chức năng phát hiện và tạm giữ tại nhiều địa phương. Chỉ tính riêng tại Hà Nội, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) vừa kiểm tra bốn cơ sở kinh doanh mỹ phẩm, tạm giữ gần 3.500 sản phẩm không rõ nguồn gốc. Dù các chủ cơ sở có xuất trình giấy phép kinh doanh và một số hóa đơn, nhưng qua đối chiếu, nhiều mặt hàng như dầu gội, kem chống nắng, kem dưỡng… không có chứng từ hợp lệ và có dấu hiệu nhập lậu.

Tại Quảng Bình, Sở Y tế cũng đã xử phạt một cơ sở mỹ phẩm ở TP Đồng Hới vì kinh doanh 382 sản phẩm không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Ông Trần Việt Hùng, Trưởng phòng Nghiệp vụ quản lý thị trường thuộc Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, cho biết chiến dịch kiểm tra lần này nằm trong đợt siết chặt giám sát chất lượng mỹ phẩm và thực phẩm chức năng – hai nhóm hàng có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng. Chỉ trong thời gian ngắn từ đầu tháng 5, lực lượng QLTT đã đồng loạt ra quân, thu giữ hàng nghìn sản phẩm vi phạm với tổng số tiền xử phạt lên đến hàng tỉ đồng.

Đáng chú ý, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã đình chỉ lưu hành và thu hồi bốn sản phẩm mỹ phẩm do VB Group – doanh nghiệp do ông Nguyễn Quốc Vũ (chồng ca sĩ Đoàn Di Băng) phụ trách phân phối. Các sản phẩm bị thu hồi bao gồm Hanayuki Sunscreen Body do ghi nhãn SPF 50 nhưng thực tế chỉ đạt SPF 2,4; Hanayuki Shampoo chứa chất bảo quản không được công bố, vi phạm giới hạn vi sinh; Hanayuki Conditioner có thành phần phụ gia không thể hiện trong hồ sơ công bố; và G Thera Amino Anti Wrinkle Mask bị thu hồi do ghi thiếu thành phần so với phiếu công bố.

Từ giữa tháng 5 đến nay, Cục Quản lý Dược đã tiếp tục thu hồi hơn 300 số tiếp nhận phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm như kem chống nắng, sữa rửa mặt, sữa tắm nhập khẩu. Đáng chú ý, các doanh nghiệp chủ động đề nghị rút số tiếp nhận. Dù phần lớn lý do được đưa ra là “không còn kế hoạch kinh doanh”, nhưng cơ quan chức năng không loại trừ khả năng có những lý do khác như vi phạm chất lượng hoặc nhãn mác. Ông Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược, nhấn mạnh: “Việc doanh nghiệp tự nguyện rút số không đồng nghĩa với việc miễn trách nhiệm. Nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm, cơ quan quản lý vẫn có thể xử lý theo quy định”.

Cùng thời điểm, ba sản phẩm mỹ phẩm do Công ty TNHH Shynh Beauty phân phối cũng bị yêu cầu thu hồi. Bao gồm mặt nạ Super Shine Biocell Mask (Episoo) và muối tắm dừa & sữa gạo (S-White) do có nhãn ghi gây hiểu nhầm là thuốc, và sữa rửa mặt Shin Nee Premium Cleansing Foam bị đình chỉ do sai công thức. Ngoài ra, lô dầu xả Keratin Conditioner của Công ty TNHH Hóa mỹ phẩm Hồng Đạt (Hải Dương) cũng bị thu hồi và tiêu hủy do không đạt giới hạn vi sinh vật.

Thông tin hàng loạt sản phẩm bị thu hồi khiến người tiêu dùng không khỏi hoang mang. Trên các diễn đàn làm đẹp, nhiều người chia sẻ cảm giác mất niềm tin khi phát hiện loại mỹ phẩm từng được quảng bá là “chính hãng”, “cao cấp” lại bị công bố vi phạm hoặc bị rút số tiếp nhận sau một thời gian ngắn. Không chỉ là thiệt hại tài chính, mà nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cũng khiến người tiêu dùng cảm thấy bất an, nhất là với các sản phẩm sử dụng trực tiếp lên da như serum, kem dưỡng, son môi…

Theo báo Người lao động, PGS.TS Lê Hữu Doanh, Giám đốc Bệnh viện Da liễu Trung ương, cảnh báo các sản phẩm có nhãn gây hiểu nhầm là thuốc dễ khiến người dùng lạm dụng và trì hoãn việc điều trị y tế cần thiết. Việc dùng sản phẩm sai công thức có thể dẫn tới dị ứng, tổn thương da, thậm chí nguy cơ nhiễm độc nếu hấp thụ qua da. Ông Doanh cũng đặc biệt lưu ý người tiêu dùng về các sản phẩm “handmade” không rõ nguồn gốc, quảng cáo với các cụm từ như “100% thiên nhiên”, “an toàn tuyệt đối” nhưng lại không qua kiểm định chất lượng. “Mỹ phẩm không chỉ là để làm đẹp mà còn góp phần bảo vệ làn da, sức khỏe người dùng. Nếu xuất hiện các triệu chứng kích ứng, viêm da sau khi sử dụng, người dân nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để được kiểm tra và điều trị kịp thời” – ông Doanh khuyến cáo.

Theo ông Tạ Mạnh Hùng, hiện có rất nhiều mỹ phẩm tự chế không công bố, không rõ nguồn gốc, thậm chí không đạt tiêu chuẩn chất lượng nhưng vẫn được bán tràn lan trên mạng xã hội. Một số còn quảng cáo sai sự thật, chứa thành phần không công bố hoặc có dấu hiệu giả mạo. Để chấn chỉnh tình trạng này, Bộ Y tế đã yêu cầu các địa phương tăng cường công tác kiểm tra, đặc biệt là với hoạt động quảng cáo và bán mỹ phẩm trên các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Facebook, Zalo, YouTube… Đồng thời, phối hợp với lực lượng quản lý thị trường, công an và các đơn vị liên quan để phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm, bao gồm cả việc yêu cầu gỡ bỏ nội dung quảng cáo trái phép.

Cục Quản lý Dược cho biết sẽ tiếp tục tăng cường giám sát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đặc biệt là trong môi trường trực tuyến – nơi các thủ đoạn ngày càng tinh vi, khó kiểm soát.