Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) đang lên kế hoạch thực hiện một nghiên cứu nhằm đánh giá liệu vaccine có liên quan đến chứng tự kỷ ở trẻ em hay không. Động thái này diễn ra trong bối cảnh tranh luận về độ an toàn của vaccine vẫn chưa có dấu hiệu lắng xuống, bất chấp kết luận từ nhiều nghiên cứu khoa học trước đó đã bác bỏ hoàn toàn mối liên hệ này.
Bộ Y tế Mỹ đã chính thức xác nhận kế hoạch nghiên cứu về mối liên hệ giữa vaccine và chứng tự kỷ trong một tuyên bố vào tối ngày 9/3 theo giờ địa phương. Người phát ngôn Andrew Nixon nhấn mạnh rằng CDC sẽ làm mọi cách để tìm hiểu nguyên nhân đằng sau sự gia tăng tỷ lệ mắc chứng tự kỷ ở trẻ em tại Mỹ. Ông trích dẫn phát biểu trước Quốc hội của Tổng thống Donald Trump, trong đó ông Trump bày tỏ lo ngại về tỷ lệ trẻ em mắc chứng tự kỷ đang ngày càng gia tăng và cam kết chính phủ sẽ điều tra vấn đề này một cách toàn diện, minh bạch.
Sự chú ý càng đổ dồn vào nghiên cứu của CDC khi Bộ trưởng Y tế Mỹ, Robert F. Kennedy Jr., từng có quan điểm gây tranh cãi về vaccine. Trước khi nhậm chức, ông đã xuất bản sách và thực hiện nhiều bài diễn thuyết bày tỏ nghi vấn về tính an toàn của vaccine. Đặc biệt, trong phiên điều trần xác nhận chức vụ tại Thượng viện, ông Kennedy Jr. đã từ chối khẳng định rằng vaccine không gây ra chứng tự kỷ - một quan điểm đi ngược lại với kết luận của giới khoa học, vốn đã bác bỏ hoàn toàn mối liên hệ này.
(Ảnh minh họa: Brain Fact)
Tại phiên điều trần, ông Kennedy Jr. tuyên bố rằng tỷ lệ trẻ mắc chứng tự kỷ ở Mỹ đã tăng mạnh, từ 1/10.000 lên 1/34 trong những năm gần đây. Tuy nhiên, số liệu này ngay lập tức vấp phải nghi vấn khi ABC News chỉ ra rằng không rõ ông Kennedy Jr. đã lấy con số 1/10.000 từ nguồn nào. Theo thống kê chính thức của CDC, vào năm 2000, tỷ lệ chẩn đoán tự kỷ ở trẻ em sinh năm 1992 là 1/150. Đến năm 2020, tỷ lệ này là 1/36 ở trẻ sinh năm 2012. Dù vậy, các chuyên gia cho rằng sự gia tăng này không nhất thiết đồng nghĩa với việc số trẻ mắc bệnh nhiều hơn, mà có thể phản ánh sự tiến bộ trong công tác chẩn đoán.
Nguyên nhân chính xác của chứng tự kỷ vẫn đang được nghiên cứu, nhưng phần lớn các nhà khoa học đều đồng thuận rằng yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng. Ngoài ra, nguy cơ mắc bệnh cũng cao hơn ở trẻ có cha mẹ lớn tuổi hoặc gặp biến chứng trong quá trình sinh nở. Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân cụ thể vẫn chưa được xác định.
Việc CDC tiến hành nghiên cứu về vaccine và tự kỷ trong bối cảnh này làm dấy lên nhiều lo ngại về chính sách y tế công cộng của Mỹ. Một số chuyên gia y tế cảnh báo rằng những thông tin không chính xác hoặc những nghiên cứu chưa đủ cơ sở khoa học có thể làm suy giảm lòng tin của công chúng đối với vaccine, ảnh hưởng đến nỗ lực nâng cao tỷ lệ tiêm chủng và phòng ngừa dịch bệnh. Trong khi đó, chính quyền Tổng thống Trump vẫn khẳng định rằng nghiên cứu này là cần thiết để đảm bảo tính minh bạch và cung cấp câu trả lời xác đáng cho người dân.
Hiện tại, cộng đồng khoa học vẫn giữ vững lập trường rằng không có bằng chứng thuyết phục nào cho thấy vaccine gây ra chứng tự kỷ. Tuy nhiên, với việc CDC chuẩn bị tiến hành nghiên cứu, câu chuyện về mối liên hệ giữa vaccine và tự kỷ một lần nữa trở thành tâm điểm tranh luận trong giới y tế và công chúng Mỹ./.