Trào ngược dạ dày kéo dài - Hiểm họa âm thầm có thể dẫn đến ung thư

Câu hỏi khiến nhiều người lo lắng là: Nếu bị trào ngược dạ dày trong thời gian dài, liệu có thể dẫn đến ung thư hay không? Và bao lâu thì biến chứng nguy hiểm này xảy ra?

Theo các bác sĩ tại Bệnh viện Hữu nghị Lạc Việt, trào ngược dạ dày – thực quản (GERD) là một bệnh lý tiêu hóa khá phổ biến, ước tính ảnh hưởng đến khoảng 10 - 20% dân số và có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Bệnh xảy ra khi axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây tổn thương lớp niêm mạc và dẫn đến các triệu chứng như nóng rát vùng ngực, ợ chua, đau tức thượng vị, gây khó chịu kéo dài và làm suy giảm chất lượng sống.

Ảnh minh họa: Getty Images

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trào ngược dạ dày, trong đó phổ biến nhất là chế độ ăn uống không lành mạnh như thường xuyên tiêu thụ các món ăn cay nóng, dầu mỡ, rượu bia, cà phê, nước có gas… Bên cạnh đó, những thói quen sinh hoạt như ăn quá no, ăn khuya, nằm ngay sau khi ăn cũng là yếu tố góp phần làm nặng thêm bệnh lý. Một số bệnh lý tiêu hóa khác như viêm loét dạ dày, thoát vị hoành hoặc nhiễm vi khuẩn HP cũng có thể làm tăng nguy cơ. Ngoài ra, béo phì, sử dụng thuốc giảm đau hoặc kháng viêm kéo dài, phụ nữ mang thai hoặc những người bị stress kéo dài cũng là đối tượng dễ mắc trào ngược dạ dày.

Nếu không được điều trị đúng cách, bệnh trào ngược dạ dày có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm thực quản, hẹp thực quản, barrett thực quản – một tổn thương tiền ung thư và đặc biệt là ung thư thực quản. Biến chứng ung thư có xu hướng phổ biến hơn ở những người trên 50 tuổi và có thời gian mắc bệnh kéo dài nhiều năm. Trong giai đoạn đầu, bệnh thường không biểu hiện rõ ràng, khiến nhiều người chủ quan. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu như đau tức ngực, khàn tiếng kéo dài, nuốt nghẹn và sụt cân không rõ nguyên nhân.

Dù hiện nay chưa có một mốc thời gian chính xác nào cho việc trào ngược tiến triển thành ung thư, nhưng theo các nghiên cứu y học, nếu không được điều trị, người bệnh có thể phát triển barrett thực quản sau 5 - 10 năm sống chung với GERD. Trong số những người bị barrett, khoảng 0,5 - 1% mỗi năm có nguy cơ tiến triển thành ung thư thực quản. Đặc biệt, những người bị trào ngược dạ dày trên 10 năm và ở độ tuổi trên 50 sẽ có nguy cơ cao hơn hẳn.

Một số dấu hiệu cảnh báo ung thư thực quản có thể bao gồm: khó nuốt, nuốt nghẹn do khối u chèn ép lòng thực quản; giảm cân không rõ nguyên nhân vì cơ thể suy nhược, hấp thu kém; đau rát ngực, đau khi nuốt; nôn ra máu hoặc ho kéo dài không rõ nguyên nhân. Nếu gặp những triệu chứng này, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời.

Để ngăn chặn bệnh trào ngược dạ dày tiến triển thành ung thư, các bác sĩ khuyến cáo cần chủ động kiểm soát bệnh ngay từ đầu bằng những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả. Trước hết, cần hạn chế các loại thực phẩm dễ kích thích dạ dày tiết axit như đồ ăn cay nóng, chua, rượu bia, cà phê và nước có ga. Ăn chậm, nhai kỹ sẽ giúp giảm áp lực lên dạ dày và hạn chế tình trạng trào ngược. Nên bổ sung thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để hỗ trợ tiêu hóa.

Ngoài ra, cần tránh thói quen ăn khuya hoặc nằm ngay sau khi ăn. Việc duy trì cân nặng hợp lý cũng giúp giảm áp lực đè lên dạ dày. Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng quá mức là yếu tố quan trọng, bởi stress cũng là một trong những nguyên nhân gây rối loạn hoạt động tiêu hóa. Tập thể dục đều đặn không chỉ tốt cho tiêu hóa mà còn giúp nâng cao sức đề kháng toàn thân.

Việc sử dụng thuốc điều trị cần tuân thủ đúng hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Với những người bị trào ngược dạ dày mãn tính, việc nội soi thực quản – dạ dày định kỳ mỗi 6 - 12 tháng sẽ giúp phát hiện sớm những tổn thương tiền ung thư, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.

Tóm lại, dù trào ngược dạ dày là bệnh lý phổ biến, nhưng nếu không kiểm soát tốt có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, thậm chí là ung thư thực quản. Vì vậy, đừng chủ quan với những dấu hiệu tưởng chừng đơn giản. Chủ động thăm khám, thay đổi lối sống và tuân thủ điều trị là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe dài lâu./.