Trẻ em đối mặt với nguy cơ ngộ độc thuốc và hóa chất: Cảnh báo từ những tình huống thường ngày

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh, ngộ độc thuốc và hóa chất hiện là một trong những tai nạn nghiêm trọng có thể xảy ra bất ngờ ở trẻ em. Tình trạng này không chỉ gây tổn thương các cơ quan trong cơ thể mà còn có nguy cơ đe dọa tính mạng nếu không được can thiệp kịp thời. Trẻ có thể nhiễm độc thông qua nhiều con đường: tiếp xúc trực tiếp qua da và niêm mạc, uống nhầm qua đường tiêu hóa hoặc hít phải các chất độc trong không khí.

Một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến trẻ bị ngộ độc xuất phát từ sự bất cẩn trong việc bảo quản thuốc và hóa chất trong gia đình. Không ít trường hợp trẻ uống nhầm dung dịch tẩy rửa, thuốc trừ sâu hay chất lỏng trong thuốc lá điện tử vì các chất này được cất giữ trong những chai lọ quen thuộc như chai nước suối hoặc lon nước ngọt. Với màu sắc bắt mắt và hình dạng thân thuộc, các sản phẩm này dễ khiến trẻ nhầm lẫn và tò mò dùng thử mà không nhận thức được đó là chất nguy hiểm.

Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc không đúng cách cho trẻ nhỏ cũng là nguyên nhân phổ biến. Nhiều phụ huynh có thói quen tự mua thuốc theo kinh nghiệm, sử dụng lại đơn thuốc cũ hoặc thậm chí chia nhỏ thuốc của người lớn cho trẻ uống. Việc dùng sai liều lượng, sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc hoặc tùy tiện điều chỉnh đơn thuốc đều có thể gây ngộ độc.

Một vấn đề đáng lưu ý khác là tình trạng trẻ lớn, đặc biệt ở độ tuổi tiền dậy thì, có xu hướng rơi vào khủng hoảng tâm lý do áp lực học hành, xung đột với người thân hoặc cảm xúc tiêu cực chưa được chia sẻ. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, trẻ có thể có hành vi tự hại bằng cách uống thuốc quá liều, dẫn đến ngộ độc có chủ đích. Đây là hồi chuông cảnh báo đòi hỏi sự quan tâm sát sao từ cả gia đình lẫn nhà trường.

Biểu hiện của ngộ độc ở trẻ em rất đa dạng, tùy thuộc vào loại chất độc và đường tiếp xúc. Khi nhiễm độc qua da, trẻ có thể nổi các nốt sưng đỏ, phát ban hoặc phỏng rộp. Nếu uống nhầm, trẻ thường có triệu chứng buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy hoặc biểu hiện quấy khóc bất thường. Khi hít phải khí độc, trẻ có thể bị ho kéo dài, khò khè, kích ứng đường hô hấp hoặc khó thở.

Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, trẻ có thể xuất hiện các dấu hiệu toàn thân như thở nhanh hoặc chậm bất thường, da tím tái, co giật, rối loạn ý thức, thậm chí hôn mê. Những biểu hiện này cần được nhận biết sớm và đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức để tránh hậu quả đáng tiếc xảy ra.

Việc phòng tránh ngộ độc cho trẻ không chỉ là trách nhiệm của cha mẹ mà còn cần sự phối hợp của cả cộng đồng trong việc nâng cao nhận thức, cải thiện cách bảo quản thuốc và hóa chất, đồng thời chăm sóc tốt hơn sức khỏe tâm lý cho trẻ trong mọi giai đoạn phát triển./.