Những điều cần lưu ý khi bổ sung chất xơ từ thực phẩm chức năng

Chất xơ đóng vai trò quan trọng trong hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể, giúp kiểm soát đường huyết, giảm cholesterol và hỗ trợ nhu động ruột. Tuy nhiên, với chế độ ăn uống hiện đại, không phải ai cũng tiêu thụ đủ lượng chất xơ cần thiết từ thực phẩm tự nhiên. Nhiều người lựa chọn thực phẩm chức năng để bổ sung chất xơ như một giải pháp thay thế nhanh chóng và tiện lợi. 

Nhưng liệu cách làm này có mang lại hiệu quả tương tự như khi tiêu thụ chất xơ từ thực phẩm giàu dinh dưỡng tự nhiên? Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị rằng mặc dù thực phẩm chức năng có thể hỗ trợ, nhưng việc bổ sung chất xơ đúng cách vẫn cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

Ảnh: Getty Image

Theo Tiến sĩ Denise Millstine, bác sĩ y học tích hợp tại Mayo Clinic, thực phẩm chức năng chứa chất xơ có thể giúp cải thiện tình trạng táo bón, tiêu chảy hoặc đầy hơi. Tuy nhiên, chúng không thể cung cấp các vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa như thực phẩm tự nhiên. Chẳng hạn, một cốc việt quất không chỉ mang lại 4 gram chất xơ mà còn chứa vitamin C, kali, magiê và hàng loạt hợp chất thực vật có lợi khác. 

Những dưỡng chất này hoạt động cùng nhau để giảm viêm, hỗ trợ hệ tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch cũng như một số loại ung thư. Do đó, các chuyên gia khuyến khích mọi người ưu tiên bổ sung chất xơ từ thực phẩm tự nhiên như rau củ, trái cây, các loại hạt, đậu và ngũ cốc nguyên hạt. Lượng khuyến nghị hàng ngày dao động từ 21 đến 38 gram, tùy theo độ tuổi và giới tính.

Ảnh: Health.com

Tuy nhiên, nếu chế độ ăn không đáp ứng đủ nhu cầu chất xơ, thực phẩm chức năng có thể là một lựa chọn bổ sung. Trên thị trường hiện nay, chúng có nhiều dạng như bột hòa tan, viên nang và kẹo dẻo. Các chuyên gia khuyên rằng nên ưu tiên các loại chất xơ hòa tan như psyllium, dextrin lúa mì và inulin, vì chúng dễ tiêu hóa và hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột. 

Những loại này thường có thể pha với nước, cà phê, nước trái cây hoặc sữa để tăng cường hiệu quả. Kẹo dẻo và viên nén cũng phổ biến, nhưng thường chứa ít chất xơ hơn trên mỗi khẩu phần và có thể đi kèm với các thành phần không mong muốn như đường hoặc chất tạo ngọt nhân tạo.

Bên cạnh đó, một số loại chất xơ tổng hợp được bổ sung vào thực phẩm chế biến sẵn như thanh granola hoặc bánh protein có thể không phù hợp với hệ tiêu hóa của tất cả mọi người. Với những ai mắc hội chứng ruột kích thích (IBS), bệnh viêm ruột (IBD) hoặc bệnh túi thừa, việc bổ sung chất xơ không đúng cách có thể gây chướng bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy. Do đó, nếu có bệnh lý tiêu hóa, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung chất xơ.

Một điều quan trọng khác cần lưu ý là khi tăng lượng chất xơ trong chế độ ăn uống, bạn nên thực hiện dần dần để cơ thể thích nghi. Việc tiêu thụ quá nhiều chất xơ trong một lần có thể dẫn đến đầy bụng, khó tiêu hoặc đau dạ dày. Lựa chọn sản phẩm có khoảng 3 đến 5 gram chất xơ mỗi khẩu phần là một cách hợp lý để bắt đầu. Ngoài ra, khi bổ sung chất xơ, hãy đảm bảo uống đủ nước, vì chất xơ có thể hút nước trong ruột và làm tăng nguy cơ táo bón nếu không kết hợp với lượng nước hợp lý.

Nhìn chung, thực phẩm chức năng bổ sung chất xơ có thể là một giải pháp hỗ trợ cho những ai không thể tiêu thụ đủ chất xơ qua thực phẩm tự nhiên. Tuy nhiên, chúng không thể thay thế hoàn toàn rau củ và trái cây trong chế độ ăn uống. Để có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh và phòng tránh các bệnh mãn tính, bạn nên kết hợp cả hai nguồn chất xơ này một cách hợp lý và khoa học./.